چکیده:
موتور محرکه جنبش نرمافزاری در کشور، دانشگاهها و مراکز علمی- پژوهشی میباشند.
آنان که حرکت این موتور محرکه را تنظیم میکنند اندیشمندان، استادان و دانشجویان
میباشند. این جنبش که در تولید علمی متجلی میشود، محصول پژوهشهای بنیادی، کاربردی
و بعضا پژوهشهای ارزیابی است[1] [1، صص 62-65]. دانشجویان تحصیلات تکمیلی
(کارشناسی ارشد و دکترا) میتوانند نقش ارزندهای در این تولید علم داشته باشند.
رسالههای دکترا و بعضا کارشناسی ارشد و همین طور مقالههای علمی میتوانند محملی
برای عرضه محصولات علمی کشور باشند. در واقع دانشگاهها، نه تنها دانش را انتقال
میدهند بلکه از طریق پژوهشهای دانشگاهی به خلق دانش جدید و گسترش مرزهای آن اقدام
میکنند و دانش کسب شده جدید را در جامعه اشاعه میدهند. این دانش خلق شده (تئوری)
باید ارزیابی شود. بنابراین در این مقاله پس از بحث در مورد رابطه دانش و تئوری،
ضمن نگاهی مختصر به مفهوم تئوری و ارکان سازنده آن معیارهایی برای ارزیابی تئوریهای
جدید (دانش
علمی جدید) ارائه میشود.
خلاصه ماشینی:
"از این رو یکی از مهمترین سنجههایی که از طریق آن مطالعات دورههای دکترا و مقالههای منتشر شده مورد استفاده قرار میگیرد آن است که آیا این رسالهها و مقالهها نقشی مکفی یا سهمی مکفی در دانش موجود ایفا کردهاند یا خیر؟ ولی برای بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران کشور مشخص نیست که کدام رساله یا مقاله سهم تئوریک مکفی ارائه داده یا میدهد.
با این حال اگر چه غالبا تصور میشود، تئوری ابزاری تئوریک، یا مجموعهای از ایدههای پیشنهادی است که باید در عمل نیز آزمون شده باشد ولی ری نولدز تأکید میکند که کلید دانش علمی در این واقعیت نهفته است که از جانب دانشمندان در آن حوزه پذیرفته شود ]9، ص 12[.
3-2-4- کجا، چه کسی، چه زمانی (عوامل زمینهای) تئوری[1] (عوامل محدود کننده تئوری) این پرسشها دامنه تئوری را تعریف میکنند یا مرزهای تعمیمپذیری نیز نامیده میشوند و به سه سؤال زیر پاسخ میدهند: · آیا پدیده فقط در یک محیط جغرافیایی خاصی مطالعه شده است؟ · آیا بر یک نوع سازمان یا صنعت خاص متمرکز بوده است؟ · آیا فقط برای یک دوره زمانی خاصی معتبر است؟ در ارائه یک تئوری خاص، بیان صریح محدودیتها و عوامل زمینهای که میتواند بر یافتهها و توان بالقوه آنها در تعمیمپذیری تأثیرگذار باشد، حایز اهمیت است ]19[.
«چراها»ی تئوری باید به عنوان چارچوب تجویزی برای الف) تأیید متغیرها و سازههای انتخاب شده ب) روش ساختن پیشفرضهای تئوریک تبیین کننده فرضیهها و گزارههای حکمی (روابط) افزوده شود."