چکیده:
جلال آل احمد و سیمین دانشور پیش از رابطهی زناشویی دو نویسنده با دو دیدگاه و پس از آن،با یک دیدگاه و دو برداشت و دو سبک.در این مقاله تفاوتها و تشابهات این دو نویسنده بررسی شده است.در بخش تفاوتها،ابتدا تفاوت تجارب و دیدگاهها و سپس تفاوت برداشتها و سبکها را، ودر بخش تشابهات،اتحاد دیدگاه،یگانگی و شباهتهای مشاهدات وتجارب و همانندیهای موضوعات آثار را به تفصیل بررسی میکنیم.همهی این مباحث مبتنی هستند بر برداشتها و سبکهای منعکسشده در آثار این دو.
خلاصه ماشینی:
"آل احمد و دانشور به عنوان دو نویسندهی بزرگ ایرانی مطرحند؛اما سنجیدن مراتب این دو با موازین یکسان
خویش بدین امر همت گماشتیم و آنچه در این مقاله آمده است،حاصل مطالعهی تمام آثار و مقایسهی چند اثر است.
دانشور و آل احمد در بهار 7231 با هم آشنا میشوند و این آشنایی دو سال بعد به زناشویی،با ثمرات منحصر به
دانشور بیشتر،در مورد چیزهایی است که مردم تصور میکنند که نیست،اما هست و میتواند و باید باشد.
دانشور در ادامهی همین نظر و احتمالا آزمایش آن،در داستانهای خود به کنایه و تصریح سخن گفته است.
در نفرین زمین نقش مباشر را بازی میکند و تمام اختیار ده را در قبضه دارد و از جهودهایی سخن گفته است که برای کشف نفت،چاههای عمیق متعدد میزنند و موجبات خشک شدن قناتها را فراهم میکنند؛همچنان که چاه عمیق
چرخ خیاطی با همه حقارتی که در کنار ماشینهای غولپیکر دارد،به آثار این دو نویسنده راه یافته و نقش مهم و نمادین بازی کرده است.
احمد سراغ داده است و آنان را فقیر مجسم نشان میدهد و سووشون خیل مساکین و بیماران را در قطب مخالف
مثلا آل احمد آورده است که روشنفکران برخاسته از اشرافیت،کاری نکردند که اهمیتی داشته باشد مگر نگارش چند جلد کتاب«کفاف کی دهد این بادهها به مستیشان»(آل احمد،871/1:
آل احمد در این رمان،تنها به وضع مردم ایران میاندیشید و دیگر آثار او نیز از جمله غربزدگی و
بهعنوان نمونه،در غربزدگی بیشتر هم و غم آل احمد متوجه این است که ایرانی در مقابل غول ماشین غرب"