چکیده:
هدف این پژوهش بررسی مدل علی ویژگی های شخصیتی، جهت گیری های انگیزشی و استفاده از راهبردهای شناختی یادگیری در دانش آموزان است. برای دستیابی به این هدف 270 دانش آموز دختر و پسر مقطع سوم راهنمایی مدارس شیراز از راه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای مطالعه ابعاد شخصیتی، از پرسش نامه، پنج عامل بزرگ شخصیت کودکان استفاده شد. این ابزار به وسیله والدین برای دانش آموزان تکمیل گردید. برای مطالعه جهت گیری انگیزشی و استفاده از راهبردهای یادگیری از پرسش نامه انگیزش مدرسه (SMQ) و بخش راهبردهای خود تنظیمی یادگیری پرسش نامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) استفاده شد. روایی و پایایی این ابزارها از راه تحلیل عاملی و آلفای کرانباخ احتساب شده است. به منظور برررسی مدل علی مورد نظر این پژوهش از تحلیل مسیر استفاده گردید.
نتایج نشان داد که از میان پنج عامل بزرگ شخصیت، عامل وظیفه مداری افزون بر اثر مستقیم بر راهبردهای شناختی یادگیری، دارای گونه ای اثر غیرمستقیم از راه متغیر جهت گیری یادگیری و جهت گیری عملکردی بر استفاده از راهبردهای شناختی یادگیری است. در مجموع نتایج این تحلیل از نقش واسطه ای جهت گیری های انگیزشی برای ویژگی های شخصیتی و استفاده از راهبردهای شناختی یادگیری حمایت می کند.
خلاصه ماشینی:
"شواهد روایی و پایایی این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی به روش مولفههای اصلی همراه با چرخش واریماکس و با حفظ گویههای دارای بار عاملی بیش از 03%بر هر عامل،نشان داد که عامل وظیفهمداری با ترکیبی از گویههای عامل گشودگی در تجربه،شامل 31 گویه و ارزش ویژهی 4/36(با آلفای 0/28)،11/03 درصد واریانس کل را توضیح میدهد.
جدول 2:ضرایب همبستگی میان عوامل شخصیتی،جهتگیری انگیزشی و به کارگیری راهبردهای یادگیری (به تصویر صفحه مراجعه شود) **معنیداری در سطح P>0/001 *معنیداری در سطح P>0/05 برای پاسخ به پرسشهای دوم و سوم پژوهش و بررسی تناسب مدل ارتباط ویژگیهای شخصیتی، جهتگیریهای انگیزشی و استفاده از راهبردهای یادگیری،تمام ارتباطهای میان متغیرهای پژوهش به وسیله تحلیل مسیر بررسی شد.
نتایج این تحلیل در پاسخ به پرسش دوم پژوهش که کدام ویژگی شخصیتی،پیشبینیکننده جهتگیریهای انگیزشی و به کارگیری راهبردهای یادگیری در دانشآموزان است،نشان میدهد که از میان پنج عامل بزرگ شخصیت،تنها عامل وظیفهمداری دارای اثر مستقیم و غیر مستقیم بر جهتگیریهای انگیزشی و استفاده از راهبردهای یادگیری در دانش آموزان است.
جدول 3:اثرات مستقیم،غیر مستقیم و کل معنیدار برای مدل اصلاحشده ویژگیهای شخصیتی جهتگیری انگیزشی و استفاده از راهبردهای یادگیری (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 2:ضرایب تحلیل مسیر در مدل اصلاحشده ویژگیهای شخصیتی،جهتگیری انگیزشی و استفاده از راهبردهای یادگیری پرسش سوم پژوهش این است که آیا جهتگیریهای انگیزشی نقش واسطهای در ارتباط میان ویژگیهای شخصیتی و استفاده از راهبردهای یادگیری دارد.
نتایج این تحلیل نشان میدهد که از میان پنج عامل بزرگ شخصیت،عامل وظیفهمداری علاوه بر اثر مستقیم بر راهبردهای یادگیری،دارای گونهای اثر غیر مستقیم از راه متغیر جهتگیری یادگیری بر استفاده از راهبردهای یادگیری است."