چکیده:
فرهنگ و ارتباطات را میتوان سنگ بنای جوامع انسانی برشمرد. در باره این دو ویژگی
جامعه انسانی - که وجه ممیز انسان از دیگر موجودات است-، بسیار بحث شده و تعریفهای
متعددی ارائه گردیده است. بررسی تعریفهای ارائه شده از فرهنگ و ارتباطات باتوجه به دیدگاه
ارتباطات میان فرهنگی و پیوستگی وهمراهی این دو، در این مقاله بررسی شده و ارتباطات
میان فرهنگی به عنوان زیر مجموعهای از فرهنگ و ارتباطات (هردو) مطرح گردیده است. این
مقاله ابتدا با نگاهی به تاریخ شکلگیری مطالعات مربوط به ارتباطات میان فرهنگی، چگونگی
شکلگیری آن را به عنوان یک رشته علمی و مستقل بررسی میکند. پس از آن با تبیین و توضیح
مفاهیم مورد نظر در این حوزه، ویژگیها و تفاوتهای هر یک بررسی میشود. در پایان، بحث از
جایگاه ارتباطات میان فرهنگی در حال حاضر و ضرورت توجه بیشتر به آن در سطح علمی و
اجرایی، به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و زمینه ساز بیداری اسلامی در
سطح جهان در میان امت اسلامی، خواهد آمد.
خلاصه ماشینی:
"اما یکی از مناسبترین و بهترین تعاریف ارائه شده - که تا حدی جامع و مانع است و در ارتباطات میان فرهنگی نیز میتوان از آن استفاده کرد-، تعریف ذیل است (محسنیانراد، 1369، ص57): «ارتباط، عبارت است از: فراگرد انتقال پیام از سوی فرستنده برای گیرنده، مشروط بر آنکه در گیرنده پیام، مشابهت معنا با معنای مورد نظر فرستنده پیام ایجاد شود.
127-128) به بیان دیگر، ارتباطات میان فرهنگی ابتدا موجب توجه به جهان اطراف، فرهنگهای دیگر وشناخت آنها میشود این شناخت کمک میکند تا خود رانیز بهتر بشناسیم، زیرا مفهوم خود و دیگری، در توجه به وجوه مشترک و تفاوتها نهفته است.
از آنجا که پیدایی هر رشته جدید علمی نتیجه رشد آن حوزه از علوم، انباشت اطلاعات و ادبیات مربوط به آن حوزه است که در نهایت به استقلال آن حوزه میانجامد، لذا میتوان گفت که ارتباطات میان فرهنگی نیز نتیجه تلاش دانشمندان حوزههای مختلف بویژه مردم شناسی و انسانشناسی فرهنگی است؛ هر چند کوششهای روان شناسان، جامعه شناسان، زبان شناسان و دانشمندان علوم سیاسی را در این باره نباید نادید گرفت.
66-73) سرانجام، به نظر میرسد که صرفنظر از معنای عام ارتباطات میان فرهنگی، معنای خاص آن بیشتر به ارتباط در سطح میان فردی توجه دارد و مسائلی را که بین دو فرد از دو فرهنگ متفاوت در این زمینه به وجود میآید- بویژه مسائل ذهنی و در فهم متقابل - بررسی میکند.
این حوزه با ماهیتی میان رشتهای که برخاسته از ویژگی دو بخش اصلی آن (فرهنگ و ارتباطات) است، رشتههای گوناگون علمی را برای پاسخگویی به مسائل و نیازهای انسان جدید با خود همراه کرده است."