خلاصه ماشینی:
"حاصل این جستجو انتشار دسته ای از کتاب ها بود که تحت عنوان احوال هر شاعر یا نویسنده به وسیلة خود او مثلا” ( Balzac Par Iui – meme احوال بالزاک به وسیلة خود او ) انتشار یافت و سپس دیگران نیز از این شیوه پی روی کردند و حق این است که آثار هر گوینده یا نویسنده چون زادة طبع و قریحة او و در حقیقت فرزند معنوی روان اوست معتبرترین منبع برای بیان خواست ها و تمایلات و نشان دادن صفات و خصوصیات او به شمار می آید چه هیچ کس نمی تواند کسی را به اندازة خود او بشناسد و آدمی با تنها کسی که در تمام عمر – بدون لحظه ای غیبت و درنگ – همدم و هم نفس است خود اوست ورنه زندگی با پدر و مادر و زن و فرزند و دوست و معشوق و معاشران و هم نفسان روزی هست و روزی نیست و گاه ممکن است زن و شوهری بعد از پنجاه سال زندگی مشترک چنان که باید یکدیگر را نشناخته باشند یا یکی از دو طرف با دقت و احتیاط تمام پاره ای از خصوصیات های نفسانی خود را از دیگری پنهان داشته باشد .
از این روی در دورانی که بنده به تحصیل در دورة دکتری اشتغال داشت ( از سال 1333 تا 1335 هجری شمسی ) شادروان استاد فرزان فر برای تصحیح دیوان شمس که کاری سخت بزرگ بود کمر بست و به گردآوری عکس نسخه های خطی بسیار معنبر – که غالب آن ها در کتاب خانه های ترکیه نگاه داری می شد – پرداخت و بیش از 12 نسخة معتبر فرراهم آورد که قدیم ترین آنها در مجلس مولانا قرائت شده و آن بزرگ خود بر روی لغات مشکل آن اعراب گذاری کرده و تلفظ بعضی از لغات را نشان داده است و جدیدترین نسخه ها فقط 92 سال پس از مرگ مولانا جلال الدین کتابت شده بود و شرح خصوصیات آنها در مقدمة جلد اول دیوان کبیر چاپ وی آمده است ."