چکیده:
اعتقاد به این موضوع که محتوای کتاب درسی بر یادگیری شاگردان اثر دارد، سبب شدهاست که شورای عالی
برنامهریزی منابعی را برای دروس مختلف معرفی کند. همین حکم درمورد درس روشها و فنون تدریس نیز جاری
بوده است. سؤال این است که در کتابهایی که در شورای عالی برنامهریزی معرفی شده است و مدرسان کموبیش
از آنها استفاده کردهاند، چه محتوایی به شاگردان عرضه میشود؟
برای پاسخگویی به این پرسش، ابتدا براساس آنچه در متون علمی حوزه تدریس مطرح شدهاست، دو دیدگاه از
یکدیگر تفکیک شدهاند که با عناوین «معلم بهعنوان مدیر» (معلممدار) و معلم بهعنوان مشاور (شاگردمدار) مشخص
شدهاند. بر پایه مؤلفههای سازنده هریک از دو دیدگاه مذکور، به تحلیل پنج کتاب از کتابهای معرفیشده و مورد
استفاده مدرسان اقدام شدهاست. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که محتوای بیشترکتابها بهگونهای تنظیم
شدهاست که در آنها بر یک دیدگاه تأکید میشود. بر این اساس، به مدرسان پیشنهاد میشود که در ارائه درس
مذکور، از منابع متعدد استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
"سؤال این است که در کتابهایی که در شورای عالی برنامهریزی معرفی شده است و مدرسان کموبیش از آنها استفاده کردهاند، چه محتوایی به شاگردان عرضه میشود؟ برای پاسخگویی به این پرسش، ابتدا براساس آنچه در متون علمی حوزه تدریس مطرح شدهاست، دو دیدگاه از یکدیگر تفکیک شدهاند که با عناوین «معلم بهعنوان مدیر» (معلممدار) و معلم بهعنوان مشاور (شاگردمدار) مشخص شدهاند.
درمقابل، معلمی که خود را مدیر میشمارد، استانداردهایی برای پاسخهای شاگردان فراهم میآورد، از آنچه به شاگردان آموزش داده شده یا در منابع آمده است پرسش میکند، بر نتایج بهدستآمده از فعالیت شاگرد تأکید دارد و به استنادهایی که شاگردان بههنگام بیان یک ادعاعرضه میدارند، توجه میکند.
منابع مورد بررسی عبارت بودند از کتابهای: مهارتهای آموزشیوپرورشی (شعبانی، 1374)، کلیات روشها و فنون تدریس (صفوی، 1369)، رسالت تربیتی و علمی مراکز آموزشی (شریعتمداری، 1374)، تفکر منطقی (هولفیش و اسمیت، ترجمه شریعتمداری، 1371) و کلیات روشها و فنون تدریس (کاظمی، 1379)؛ که منابع ردیف اول تا چهارم را شورای عالی برنامهریزی برای استفاده در درس موردنظر معرفی کرده است.
ازحیث طرح نظریات مربوط به دیدگاه معلم بهعنوان مدیر، ترتیب کتابهای مورد بررسی بدین شکل است: شعبانی، صفوی، کاظمی، شریعتمداری، و هولفیش و اسمیت (جدول 5)؛ و گرچه فاصله بین شعبانی، و هولفیش و اسمیت بسیار زیاد است، کتابهای شعبانی، صفوی و کاظمی از این جهت چندان فاصلهای با یکدیگر ندارند.
ازحیث طرح نظریات مربوط به دیدگاه معلم بهعنوان مشاور، ترتیب کتابهای مورد بررسی چنین است: هولفیش و اسمیت، شریعتمداری، شعبانی، کاظمی و صفوی.
), Psychological Research in the Classroom Issues for Education Researcher, NewYork: Pergamon press."