چکیده:
در دور گفتگوهای اروگوئه،برای نخستین بار بحث تجارت خدمات و قانونمند نمودن آن در عرصهء مبادلات بین المللی به میان آمد.باوجود آنکه کشورهای در حال توسعه و نیز تعدادی از کشورهای صنعتی مانند ژاپن،با گنجاندن بحث خدمات در گفتوگوهای دور اورگوئه مخالف بودند،لیکن سرانجام با تلاش آمریکا این بحث در مباحثات مورد بحث گنجانده شد و ضوابط و معیارهایی برای آن منظور گردید. البته کشورهای پیشرفتهای چون ژاپن از آن جهت که مایل نبود بازار تجارت خدمات خود را بر روی شرکای بین المللی بگشاید،در این زمینه مخالفت داشت.کشورهای در حال توسعه نیز هنوز پایگاه و زمینهء مناسبی برای باز کردن بازارهایشان و رویارو و قرار دادن خدمات ضعیف خود(بیمه، بانکداری و...)با رقابت فزاینده غرب،ندارند.با این وجود از میان 30 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی،21 کشور تعهدات مورد بحث را پذیرفتند. در این گزارش،وضعیت این کشورها،نتایج مذاکرات در سطح کشورهای اسلامی و آثار نهادی و اقتصادی پیمان خدمات مورد ارزیابی قرار میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"جدول(1) ترتیب کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی برحسب تعهدات بخشی در چارچوب موافقتنامه عمومی تجارت خدمات (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) *مالزی با 572 تعهد در نخستین مرتبه قرار دارد که توزیع آن به قرار زیر است:283 مورد در زمینۀ دسترسی به بازار، 274 مورد دربارۀ رفتار ملی،تنها 43/6 درصد از تعهدات مالزی فاقد محدودیت است.
جدول 2 سهم تعهدات بدون محدودیت در کل تعهدات بخشی (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:جداول کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی توزیع بخشی تعهدات کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی تعداد 2558 تعهد بخشی،یعنی معادل 23/7 درصد از کل تعهدات بخشی پذیرفته شده در چارچوب موافقتنامه عمومی تجارت خدمات را امضا کردهاند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول(3) ساختار تعهدات بخشی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:جداول ملی تعهدات کشورهای عضو،ژنو،دسامبر 1993 مطالعۀ تعهدات بخشی یک نمونۀ منتخب،مرکب از 10 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی که 86 درصد از کل پیشنهادهای سازمان کنفرانس اسلامی را ارایه کردهاند و به گروههای مختلف از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی-یعنی کشورهای با کمترین توسعهیافتگی، صادرکنندگان نفت و کشورهای با درآمد متوسط-تعلق دارند،نتایج زیر را به دست میدهد: *36/6 درصد از پیشنهادها،در بخش مالی(بانکداری و بیمه)ارایه شدهاند،که بر این اساس بخش مزبور برای کشورهای عضو حایز اهمیت درجه نخست است.
جدول(4) ساختار تعهدات کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی برحسب بخشها (به تصویر صفحه مراجعه شود) ب-5-توریسم و مسافرت در این بخش 15 کشور از 21 کشور عضو،تعهداتی را تقبل کردهاند،اما مصر با 51 تعهد بیشترین تعداد پیشنهاد را ارایه کرده است.
جدول 5 معادلهای تعرفهای محدودیتهایی که برخی از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در مورد دسترسی به بازار وضع کردهاند (به تصویر صفحه مراجعه شود) *وقتی حد اکثر سطح محدودیت در ردیف یک کشور ذکر میشود،منظور آن است که در این بخش تعهدی نپذیرفته است."