چکیده:
تقدیم لایحه تعیین وضعیت دیه اقلیتهای مذهبی از طرف قوه قضائیه به مجلس شورای اسلامی زمینه
بازبینی مبانی فقهی این موضوع را فراهم آورد. با توجه به دیدگاههای مختلفی که بین فقهای مذاهب اسلامی
در این رابطه وجود دارد، ضمن طرح دیدگاه فقهای شیعه در این زمینه، به بررسی روایاتی که از ائمه
اطهار علیهمالسلام وارد شده است، میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
"4ـ از جمله قراین دیگر بر تأیید نظر مشهور که نشاندهنده مسلم بودن این رأی حتی در زمان رسول خدا صلیاللهعلیهوآله میباشد، روایت سماعه در مورد خالد بن ولید است به این مضمون که وقتی وی از طرف آن حضرت به بحرین فرستاده شد، تعدادی از اقلیتهای مذهبی آن منطقه را به قتل رساند و به خانوادههای یهودیان و مسیحیان بابت هر کشته هشتصد درهم پرداخت کرد، ولی در مورد قتل زرتشتیان از پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله استفسار کرد که شما در رابطه با آنها دستورالعملی به من ندادید.
نتیجهگیری: اگر توانستیم روایات دسته دوم (تساوی) را به جهت حمل بر تقیه از دور خارج کنیم، که مطلب روشن است و اما در غیر این صورت نوبت به تقدم یکی از آنها میرسد و با توجه به قراین ذکر شده در ارتکازات فقها و مسلمین، روایات هشتصد درهم ترجیح پیدا میکند و بر فرض تساوی و تساقط هر دو دسته، از آنجا که عموم و اطلاقی در این موارد نداریم، جز آیه 92 سوره نساء که آنهم اولا در این که شامل مسأله مورد بحث بشود، تأمل جدی وجود دارد و ثانیا بر فرض این که شامل بشود، آن آیه در مقام بیان مقدار دیه نبوده، بلکه اصل دیه را مطرح میکند، بنابراین، چارهای نیست جز تمسک و استناد به اصل عملی و چون در این موارد اصل مقدار دیه (بر فرض چشم پوشی از روایات ذکر شده)، معلوم نیست، اصل برائت عهده و ذمه مسلمان از بدهی بیش از هشتصد درهم جاری میشود."