چکیده:
به منظور تهیه و تدوین برنامهها و کتابهای درسی،تولید دانش به عنوان یک راهبرد بسیار مهم باید مورد توجه قرار گیرد.تهیه و تولید مواد آموزشی نقش بسیار مهمی در یادگیری و همچنین در ارتقاء و افزایش مهارتهای تفکر دارند.از اینرو،مهارتهای تفکر،در طراحی و تولید مواد آموزشی باید مورد توجه قرار گیرد.علاوه بر این،هشت فرآیند برای تفکر،یعنی،شکلگیری مفهوم،تدوین اصول،درک و فهم،حل مسأله،تصمیمگیری،تحقیق و تلفیق نقش بنیادی در تولید دانش ایفا میکنند.از میان این عوامل،مهارت حل مسأله،به لحاظ ارتباط نزدیک آن با تولید دانش،در مقالهء حاضر مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت.
خلاصه ماشینی:
"بر این اساس قبل از ارایه ویژگیهای برنامهها و کتابهای درسی مبتنی بر تولید علم،این موضوع قابل بررسی است که الگوها و یا فرایندهای تفکر متناسب با تولید علم کدامند؟در برنامههای دانشگاهی کدام الگوی تفکر باید مبنا و محور باشد تا افراد را برای تولید اندیشه آماده کنند؟ بدون تردید تولید علم با"عقل و خرد"ارتباط دارد و علم در خرد و از طریق خرد تولید میشود.
هشت فرایند تفکر را میتوان به عنوان فرایندهای اساسی مورد توجه قرار داد1: 1-تدوین مفهوم 2-تدوین اصل 3-درک مطلب 4-حل مسئله 5-تصمیمگیری 6-پژوهش 7-ترکیب و ساخت -------------- (1)-فرایندهای تفکر از کتاب ابعاد تفکر در برنامهریزی درسی و تدریس تالیف رابرت جی،مارزینو و دیگران ترجمه خانم دکتر قدسی استفاده شده است.
از بین چهار فرایند تولید دانش فرایند حل مسئله در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرد و بر پایه آن راجع به کتاب درسی دانشگاهی اصول و چارچوب تعیین میشود.
میتوان ساختار کتاب درسی و فصلبندی محتوا را با توجه به مراحل اساسی حل مسئله به صورت زیر تنظیم کرد: فصل اول:مطالبی را در بر گیرد که با مطالعه آن دانشجویان زمینهء فکری و مفهومی لازم را برای دست یابی به انواع مسایل به دست آورند.
ساختار کتاب درسی بر محور حل مسئله 1-مواجه ساختن یادگیرنده با مسئله 2-ارایه زمینههای مسئله 3-اهمیت و جایگاه مسئله 4-درخواست از یادگیرنده برای ارایه راهحلهای ممکن 5-دلالتهایی برای یادگیرنده در یافتن راهحل 6-استماع گزارش دانشجویان 7-نقد و بررسی راهحلها 8-جمعبندی 5-آسیبها و موانع تولید دانش توسط دانشجو شناسایی میشود و در ضمن آموزش به دانشجو یادآوری میگردد."