چکیده:
چکیده«شناسایی از دیدگاه اسلام» از مباحث چالشبرانگیز حقوق بینالملل اسلامی است. اعتقاد به جهانی بودن اسلام، قانونجهاد، و تقسیم جهان به دو ناحیه «دارالاسلام» و «دارالکفر» موجب شده تا برخی گمان کنند که شناسایی در نظام حقوقیاسلام هیچ جایگاهی ندارد؛ چراکه اسلام سایر دولتها را به رسمیت نمیشناسد. عدم تبیین صحیح فقه روابط بینالملل،برداشت نادرست از جهاد اسلامی، پدید آمدن شکاف عمیق میان نظریه اسلام و عمل حاکمان کشورهای اسلامی در طیزمان و قضاوت خاورشناسان بر اساس واقعیتهای تاریخی، از جمله عواملی هستند که مسئله شناسایی از دیدگاه اسلام رادر هالهای از ابهام قرار داده است. پژوهش حاضر، ضمن اشاره به حقیقت شناسایی، ماهیت جهاد، اصل صلح، تقسیمبندی بیگانگان، آزادی عقیده، جهانیبودن اسلام و استقلال ملتها، تلاش کرده تا حدی دیدگاه اسلام را نسبت به امر شناسایی بیان کند. به رغم پندار خاورشناسان و بعضی نویسندگان مسلمان، شناسایی بیگانگان، بجز کافران حربی، هیچ منعی ندارد. دولتاسلامی میتواند بر اساس اصل «احترام متقابل» و «اصل مقابله به مثل»، با سایر دولتها روابط داشته باشد و معاهداتی رامنعقد نماید. جواز برقراری روابط و انعقاد پیمان با کشورهای بیگانه فرع بر شناسایی آنهاست. معیار شناسایی بیگانگانعملکرد آنان است. اهتمام اسلام به گسترش روابط بینالملل و تلاشهای خستگیناپذیر پیامبر گرامی صلیاللهعلیهوآله در این زمینهمیتواند الهامبخش دولت اسلامی باشد. به اعتراف بسیاری از دانشمندان، حضرت محمد صلیاللهعلیهوآلهبنیانگذار حقوق بینالملل در جهان است.
خلاصه ماشینی:
"برخی از حقوقدانان، بخصوص خاورشناسان،با این پندار که لازمه چنین اعتقادی عدم مشروعیت سایر دولتها و جوامع است، شبهاتی را مطرح کردهاند؛ از جمله: ـ با توجه به تقسیمبندی جهان به دارالاسلام و دارالکفر و تصویر جنگ دایمی میان آن دو، اسلام نمیتواند سایرجوامع را به رسمیت بشناسد؛ ـ شناسایی دولتهای بیگانه (غیر اسلامی) از سوی دولت اسلامی با اصل حاکمیت جهانی اسلام در تعارض است؛ ـ با در نظرداشت قانون جهاد ابتدایی، اصولا جوامع دیگر یا باید مسلمان شوند، یا گردنهایشان را برای شمشیرمجاهدان آماده کنند.
خلاصه منشأ ابهام و انحراف در بحث شناسایی از دیدگاه اسلام که به صورتهای گوناگون مطرح شده، این است کهاز یکسو، مبانی فقهی مسئله شناسایی و جهاد اسلامی به شکل مدون و کامل بیان نشده و اهداف ارزشمند و انسانیجهاد مورد غفلت یا تغافل قرار گرفته است؛ از سوی دیگر، در اثر انحراف حکومت و تبدیل خلافت به سلطنت، بهتدریج حاکمان کشورهای اسلامی از اصول حاکم بر روابط بینالمللی فاصله گرفتند، و عدهای آگاهانه و یا ناآگاهانهعملکرد حاکمان کشورهای اسلامی (احیانا بیرون از معیارهای اسلامی) را ملاک قضاوت قرار دادند.
اندیشه جهانی بودن اسلام،تشریع قانون جهاد به هدف رفع موانع گسترش حاکمیت توحیدی در گستره جهان، تقسیم جهان به دو ناحیه «دارالاسلام» و «دارالکفر» از یکسو؛ و عدم تبیین دقیق فقه روابط بینالملل اسلام، برداشت نادرست از جهاد اسلامی، وفاصله گرفتن عملکرد حاکمان کشورهای اسلامی از اصول اسلام از سوی دیگر، بحث شناسایی از دیدگاه اسلام را درهالهای از ابهام قرار داده است."