چکیده:
نویسنده کتاب ریاضالزاهدین، حاج محمد بن محمد تبریزی است که اطلاعی از وی در دسترس نیست. او در مقدمه این اثر، اطلاعات
باارزشی درباره خود و منصب مدرسیاش در شهر شماخی به خوانندگان ارائه میدهد.مؤلف در سال 1085 ه پس از دیدار با شاه سلیمان صفوی برای منصب مدرسی در شهر شماخی انتخاب گردید. این کتاب همچون
شماری از آثار غیرتاریخی دوره صفوی شامل آگاهیهای با ارزشی درباره تاریخ مذهبی، اجتماعی و فرهنگ آن دوره است.
خلاصه ماشینی:
"مؤلف در سال 1085 ه پس از دیدار با شاه سلیمان صفوی برای منصب مدرسی در شهر شماخی انتخاب گردید.
نویسنده در این مقدمه کوتاه اما ادیبانه و ممتاز، اطلاعاتی درباره خود و منصب مدرسیاش در شهر شماخی به دست داده است.
نویسنده آن حاجی محمد بن محمد تبریزی است که عالمی فرهیخته بوده و این نکته از همین کتاب و نیز نثر عالی او در مقدمه به دست میآید.
کمپفر آلمانی که درست در همین زمان شاه سلیمان به ایران آمده (ورودش به اصفهان در سال 1096 ه / 1684 م بوده است) و گزارش سفرش را نوشته، درباره منصب مدرسی مینویسد: نصب مدرس با توافق شاه از طرف صدر خاصه عملی میگردد.
شرزهای است که حین پیکار، رخنه ملک از تار و پود حیات اعدا شیرازه کند؛ اعنی خدیو جوانبخت، جهاندار خسرو، کیوان صولت، بهرام انتصار، حامی بیضه اسلام، سلاله ذریة خیرالانام، ماحی ظلم و طغیان، کاشم3 جور و عدوان، السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان بن الخاقان، شاه سلیمان صفوی الموسوی بهادرخان ـ خلد الله ملکه و سلطانه و افاض علی العالمین بره و احسانه و عدله، لازال اطناب دولته باوتاد الاقبال مشدود و مدی سلطانه بامتداد الدهر مخدود، مشرف گردیده و آن شهریار اسلام و کیقباد خورشید غلام، این کمینه خاکسار و ذره بیمقدار را به پرتو الطاف بیکران سرافراز و به تدریس شماخی بینالاقرآن ممتاز گردانیده."