خلاصه ماشینی:
"ج. علامه مجلسی در جاهایی از کتاب اربعین, از جمله در شرح حدیث 31, 32 و 33 که به بحث و بررسی یک سلسله مباحث فقهی در باب باطل شدن و از بین رفتن وضو به خواب و پاکی و ناپاکی عضو جدا شده از حیوان زنده پرداخته است, بر روش شرح دروس مشی فرموده و در مواردی عین عبارتهای مشارق را ذکر کرده است و تنها در یک مورد, آن هم بدون تصریح به نام محقق خوانساری, می نویسد: (و قال بعض الافاضل الاعلام) که عین عبارتهای مشارق الشموس را ذکر می کند.
28 جناب محقق خوانساری, با توجه به این که ملتزم شده در هر بابی همه و یا بیش تر روایات مربوط به آن را بیاورد و مهم ترین مستند و مدرک استنباط را اخبار می شمارد, درباره سربرنتافتن و دور شدن از نصوص و ظواهر روایات و بی اعتباری باریک اندیشیها و دقتهای فلسفی و تأویل و توجیهای استحسانی و عقلی در برابر نصوص و ظواهر روایات و سرانجام شرایط ترازها و معیارهای حجت بودن اخبار و عمل و فتوا برابر آنها, مطالبی را مطرح کرده که نقل آنها جالب و مفید است.
در هر حال, نقش عقل در استنباط, معنای حکم عقلی, اقسام احکام عقلی, جاهای حکم عقل که به عنوان یکی از منابع و مدارک احکام الهی مطرح است و مقدار و شرایط و موارد اعتبار و حجت بودن آن, خود بحث دقیق و درخور توجهی است و اما آنچه در این نوشتار مورد نظر است, روشن کردن دیدگاه محقق خوانساری نسبت به جایگاه و نقش عقل در اجتهاد و استنباط است که خود مسلک حسن و قبح عقلی را پذیرفته و به روشنی می نویسد: (قاعدة القائلین بان الحسن والقبح عقلیان و هو الحق کما بین فی موضعه."