خلاصه ماشینی:
"بدلیل نویسندگان سرشناسی که با آن مجله همکاری میکردند و کیفیت آثار آنها،این مجله در کنار مجلات دیگر هم چون آرش-کتاب جمعه-فردوسی-نگین و غیره میتواند به عنوان جلوهای از عملکرد فرهنگی و ادبی ایران در این سالها مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی مندرجات مجلهء سخن از آن جهت نیز حائز اهمیت است که زمان انتشار آن یک دورهء خاص سیاسی-اجتماعی مردم ایران را دربرمیگیرد:این مجله در اوائل سلطنت محمد رضا پهلوی تأسیس شد و به هنگام سقوط این حکومت در سال 1357 تعطیل گردید.
تنها در آخرین سالهای چاپ سخن است که خانلری و بعضی نویسندگان به این امر مهم پی میبرند که باید خود را از جذبه و نفوذ غرب خارج کنند و به هدف اصلی که توسعهء ادبیات معاصر فارسی از راه شناساندن آثار نویسندگان پیشرو است بیشتر توجه نمایند.
برای سخن ترجمهء ادبیات خارجی خطر کمتری داشت تا چاپ آثار نویسندگان ایرانی-به عبارت دیگر،سخن ادبیات خارجی را معرفی میکند ولی از معرفی ادبیات فارسی پیشرو میپرهیزد زیرا که انشر این ادبیات برایش مسئلهبرانگیز بود.
همانطور که دیدیم،مجلهء«سخن»در طی این سالها بهطور گستردهای به ترجمهء آثار خارجی میپرداخت ولی مسئله انتقال و جذب مفاهیم خارجی است که البته از یک طرف نظام ادبی فارسی را غنی میکرد و از طرف دیگر تهدیدی جدی برای نظام جدید ادبی فارسی که هنوز (به تصویر صفحه مراجعه شود) دکتر پرویز ناتل خانلری بسیار نوپا بود به شمار میرفت.
در این مورد نیز،نویسندگان و متون ترجمه شده در مجله از لحاظ دورهبندی زمانی-کمیت و کیفیت با آثار نویسندگان ایرانی و واردات ادبی دیگر حوزههای ادبی مقایسه و مورد بررسی قرار گرفته است."