چکیده:
نقد و بررسی بخشی از اسباب نزول است که در شان اهل بیت (ع) به ویژه علی (ع) نقل شده است. نگارنده، پس از تبیین پیوند قرآن و اهل بیت (ع) و جایگاه اهل بیت در قرآن به شرح و توضیح آیات نازله درباره اهل بیت (ع) که دارای سبب نزولاند، پرداخته است. وی پس از طرح آیه مباهله، به نقد و بررسی ارتباط آن با منزلت اهل بیت (ع)، نظر مفسّران اهل سنّت درباره آیه مذکور، مفهوم و داستان مباهله، دیدگاه فریقین در سبب نزول آیه مباهله، تبیین برخی شبهات و اشکالات »المنار« و بررسی روایات ساختگی در مقابله با حدیث مباهله پرداخته و معتقد است آیه مباهله درباره پیامبر (ص)، علی، فاطمه و حسنین (ع)، همان گونه که مورد اتفاق شیعه است، مورد پذیرش قریب به اتفاق اعلام اهل سنت نیز میباشد.
خلاصه ماشینی:
و این چنیناند قرآن و اهل بیت، دو یادگار و خلیفه پیامبر، دوشادوش یکدیگر و پهلو به پهلو، تا آن گاه که در میعادگاه کوثر بر پیامبر درآیند<FootNote No="227" Text="اشاره به حدیث معروف ثقلین است که منابع آن در پاورقی شماره 4 گذشت.
"/> نیز عکرمه از ابن عباس نقل میکند: «در قرآن آیهای نیست که «الّذین آمنوا و عملو الصالحات» داشته باشد، جز آن که علی7، امیر و شریف آن آیه است و کسی از اصحاب پیامبر نیست جز آن که خدا او را (در قرآن) مورد عتاب خویش قرار داده است.
از این روست که اسباب نزول وارده درباره اهل بیت:و آیات نازل درباره ایشان، مورد توجّه و نظر ویژه مصنّفان و مفسّران و محدّثان (اعمّ از شیعه و سنّی) قرار گرفته و جایگاه مهمّی نزد ایشان داشته است.
"/> بنابر این، آیاتی از این دست را (گر چه در شمار آیات دارای سبب نزول نیستند) با اطمینان بیشتر میتوان نازل شده درباره اهل بیت:دانست.
به هر حال، مراد ما از مباهله در این جا، همان وعده و قرار پیامبر اسلام6برای اثبات حقانیت عقیده مقدس خویش، با نصارای نجران است که ایشان به دعا برخیزند و آنان نیز دعا کنند، هر کس بر حق نباشد مورد لعن خدای قرار گیرد و هلاک شود <FootNote No="241" Text=" حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن،( بنگاه ترجمه و نشر) ،1/330؛ جارالله زمخشری، الکشاف1/368؛ علامه طباطبایی، المیزان 3/224؛ طبرسی ، مجمع البیان ، ذیل آیه.
در حالی که معنای «نسائنا» و «انفسنا» فاطمه و علی نیستند و شیعه هم چنین نمیگوید، بلکه روح استدلال به حدیث مباهله بر منزلت اهل بیت این است که پیامبر6«نسائنا» فرمود و کسی جز فاطمه3را نیاورد.