چکیده:
مرجع اصلی برای شناسایی هویت اسلامی هنر یا هریک از دیگر زیرمجموعههای فرهنگ اسلامی، قرآن کریم است و عموما قرآن خاستگاه فرهنگ و باور در دین اسلام محسوب میشود.دیدگاه دینی مبین اخلاق،اعتقاد،فرهنگ و اینگونه مفاهیم است،و از سویی تفاوت دیدگاه قرآن با دیدگاه مادی امروز بشر تنها تفاوت دو موقعیت نیست،و موضوع در واقع دگرسانی بینشهایی است که از اهمیت یکسان برخوردار نیستند.شاید بتنوان از عدم صراحت قرآن درباره بایدها و نبایدهای هنر چنین برداشت کرد که در بینش دینی،موضوعاتی از این قبیل مسبوق است به حساسیت پیروان دین بر احکامی که غرض از صدور آنها رستگار ساختن انسان است.بدین ترتیب تعبیر«هنر اسلامی»در اصل ناظر بر درونمایه مضمون و تأثیر آثار هنری است.
خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) دریافتی از تعبیر«هنر اسلامی»1 یدالله غلامی2 چکیده مرجع اصلی برای شناسایی هویت اسلامی هنر یا هریک از دیگر زیرمجموعههای فرهنگ اسلامی، قرآن کریم است و عموما قرآن خاستگاه فرهنگ و باور در دین اسلام محسوب میشود.
شاید بتنوان از عدم صراحت قرآن درباره بایدها و نبایدهای هنر چنین برداشت کرد که در بینش دینی،موضوعاتی از این قبیل مسبوق است به حساسیت پیروان دین بر احکامی که غرض از صدور آنها رستگار ساختن انسان است.
انسان هنوز براین پندار است که بهروزی در دین است،و از اینرو،پندار او برای طرح واقعگرایانه درونمایه خود،نیاز به کاوش دارد 2-مفهوم هنر اسلامی تعبیر مأنوس«هنر اسلامی»در حقیقت ناظر بر محتوای اسلامی آثار هنری است،اما این تعبیر موسعا در توصیف آثاری که هنرمندانی غالبا مسلمان به پشتیبانی سلاطین پدید میآوردندبه کار میرود(ر ک: خلیلی،9).
این مسأله را به صبغه کلامی چنین میتوان عنوان کرد:دین چه تأثیری بر هنر نهاده، و هنر چگونه به دین پرداخته است؟بارزترین جنبه پاسخ به موضوع دوم هنرهای قرآنی است: خوشنویسی،نگارگری و مانند آنها،هم چنین درباره امکان حصول مفاهیم هنری از قرآن به مقصد روشنگری(جستجو علمی)و به امید تعیین چکونگی هنر(تحقیقات اعتقادی)کوششهایی شده است.
یادآور میشود که انتزاع در هنر درجاتی دارد و به تصویر نگارنده بیان واقعی نقطهای در آغاز و بیان نمادین نقطهای در منتهای آن است،و تعبیر غیر انتزاعی در اینجا برای تفکیک هنری مانند موسیقی به کار رفته است،زیرا بحث دینی درباره هنرها بسته به کیفیت آنها وجوهی متفاوت دارد."