چکیده:
بررسی تاثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران
هادیان ابراهیم*,پارسا حجت
* بخش اقتصاد، دانشگاه شیراز
هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر نوسانات قیمت نفت بر روند تعدادی از متغیرهای کلان اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، سطح عمومی قیمت ها و سطح اشتغال برای دوره زمانی 1340-1384 در ایران است. برای این منظور از یک مدل تصحیح خطای برداری و دو تکنیک تابع عکس العمل تحریک و تجزیه واریانس استفاده شده است.
نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که یکی از منابع اصلی نوسانات در متغیرهای کلان اقتصادی در ایران تکانه های قیمتی نفت است. بیست درصد از نوسانات تولید ناخالص داخلی، سی درصد از نوسانات میزان بی کاری و شصت درصد از نوسانات سطح عمومی قیمت ها ناشی از نوسانات قیمت نفت است. علاوه بر این نتایج مذکور نشان می دهد که تکانه های وارده بر قیمت نفت که ثبات فضای فعالیت های اقتصادی در ایران را تحت تاثیر منفی قرار داده، در طول زمان بر نوسانات متغیرهای مذکور افزوده و موجب واگرایی مقادیر تحقق یافته این متغیرها از سطح تعادلی آن ها شده است.
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر این نتایج مذکور نشان میدهد که تکانههای وارده بر قیمت نفتکه ثبات فضای فعالیتهای اقتصادی در ایران را تحت تأثیر منفی قرار داده،در طول زمان برنوسانات متغیرهای مذکور افزوده و موجب واگرایی مقادیر تحققیافتهی این متغیرها از سطحتعادلی آنها شده است.
کاهشدرآمد ناشی از کاهش قیمت نفت را از چه طریقی تأمین خواهند کرد،واحدهای مختلف(1)- la te & bleG اقتصادی در مقابل این شوکها چه واکنشی از خود نشان میدهند،سطح عمومی قیمتهاو نرخ دستمزد در نتیجهی تغییرات ناگهانی قیمت نفت چگونه تغییر میکنند و اینکهدولتها در کنترل این شوکها چه سیاستهایی را در دستور کار خود قرار میدهند؟ -2-مروری بر مطالعات انجام گرفته تاکنون مطالعات متعددی دربارهی رابطهی نوسانات قیمت نفت و متغیرهای مختلفاقتصادی در خارج و داخل انجام و نتایج متفاوتی نیز حاصل شده است.
اما ازآنجا که هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شوکهای قیمت نفت بر فضای فعالیتهایاقتصادی در ایران میباشد از دو روش تابع عکس العمل تحریک و تجزیهی واریانس برایتکمیل بحث و تأمین هدف مورد نظر استفاده شده است.
نتیجهی مهم دیگری کهاز دادههای این نمودار میتوان به دست آورد این است که تأثیر شوکهای قیمتی نفت برسطح عمومی قیمتها به گونهای است که سیستم اقتصادی ایران قادر به تعدیل آن نیست ودامنهی نوسانات پدید آمده در متغیر مذکور به صورت واگرا نمایان میشود.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) -نتایج کلی در این تحقیق با استفاده از یک مدل تصحیح خطای برداری و دو تکنیک تابع عکس العملتحریک و تجزیهی واریانس به بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر روند متغیرهای کلاناقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی،میزان بیکاری و سطح عمومی قیمتها در ایرانپرداختهایم."