چکیده:
این مقاله که ترجمه متن سخنرانی حجةالاسلام و المسلمین سید جمالالدین دینپرور در همایش
هزاره شریف رضی در دمشق است، به بررسی نقش ادبیات در رسالت اسلام میپردازد و برای این
منظور، ابتدا در باب ادبیات انسانی و رابطه انسان و ادبیات سخن رانده و سپس به بیان رابطه میان
سخن و دل و اثرگذاری سخنی که از دل برآید میپردازد. در این مقاله، فصاحت و قدرت بیان، فلسفه
موفقیت پیامبران در امر دعوت و رسالت برشمرده شده و برای نمونه، اشارهای به داستان موسی(ع)
و آغاز رسالتش آمده و آنگاه، بلاغت و فصاحت قرآن کریم، به عنوان یکی از دلایل معجز بودن آن
معرفی شده است.
شعر نیز مقولهای دیگر در ادبیات است که مقاله حاضر، ضمن بررسی جایگاه آن در نزد
پیامبر(ص) و ائمه اطهار (علیهمالسلام)، به بحث درباره چگونگی بهرهگیری شاعران متعهد در
صدر اسلام از شعر به عنوان شمشیری برنده در برابر مشرکین پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
"همچنین خدای سبحان آن را با عبارت «عربی مبین (10) : قرآنی عربی که روشنکننده است» توصیف کرده که مبین معنای وسیع این کلمه است و بیننده، تمامی حقایق را به همان شکل در آن میبیند، و از همینجاست که خداوند در جای دیگری درباره کتاب خود میفرماید: «و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء (11) : و ما این کتاب را بر تو فرو فرستادیم تا بیان روشن و واضحی برای هر چیز باشد».
» (25) بلاغت قرآن، اعجاز آن است در آن هنگام که خداوند کتابی خاص (26) و ویژه در میان کتابهای آسمانی نازل کرد که ویژگی و مختص بودن آن، به جهت صبغه بلاغتی بود که گردن برگزیدگان و پیشیگیرندگان را قطع نموده و گامهای اسبان نیکنژاد و بالغ، در رسیدن به کمالات آن، خسته و ناتوان شده بود، این کتاب از سوی سرشناسترین عالمان، یاوران دین اسلام، مدافعین ساحت پاک دیانت یکتاپرستی و مفسران زمانی کلام عربهای فصیح، یاری شد.
شعر مذهبی دارای ویژگیها و اهداف دیگری نیز هست، که ما مهمترین آنها را که در شعر گذشتگان وجود ندارد، یعنی همان احتجاج و استدلال در مذهب، دعوت به سوی حق، انتشار فضایل خاندان رسول خدا و نیز انتشار ویژگیهای روحی این خاندان پاک در جامعه،یافتیم، که به شکلی جذاب و با اسلوبی نو مطرح شده؛ به گونهای که با ارواح و اندیشهها درآمیخته است، و اینچنین صدای رسایش به دور و نزدیک میرسد و زبان هر دوست و دشمنی را گنگ میسازد؛ هر چند صدایش در هستی به خوبی به گوش نمیرسد و گوشه و کنار جهان، شهرت او را پنهان کرده و سعی در کوچک شمردن آن دارد."