چکیده:
آقای کدیور در این سخنرانی درباره تلقی از امامت سخن گفته است و دو دیدگاه از تشیع را با یکدیگر مقایسه نموده است. به نظر وی، از قرن چهارم به بعد، دیدگاه تفویضی اعتدالی بر ذهن و ضمیر عالمان دین غالب شده است؛ درحالیکه پیش از آن، دیدگاه مقصره نیز وجود داشت. وی خود از دیدگاه مقصره حمایت میکند و معتقد است که باید این دیدگاه احیا و بازسازی شود.
خلاصه ماشینی:
"برای همین است که میبینیم در اعصار بعدی هم افرادی یافت میشوند که میگویند: اگر این فرضیه اول صحیح باشد، پس همه آنچه به ائمه تفویض شده است، بدون هیچ کم و کاستی به فقها هم تفویض میشود.
(4) در اینجا هم مسئله وراثت، هم وصایت و نصب، هم شفاعت و هم علم غیب امامان از زبان امام حسین علیهالسلام به نقل از رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم بیان شده است.
البته طبیعی است که معالم هر مذهب و مکتبی به تدریج از سوی رهبران آن تبیین میشود و هر چه از صدر اسلام جلوتر برویم، ظرفیت فهم و پذیرش معالم تشیع بیشتر میشود و آنچه امام باقر علیهالسلام و امام صادق علیهمالسلام بیان کردند، از تفصیل و تبیین بیشتری برخوردار است؛ زیرا هم فرصت بیشتری برای تفسیر دین در اختیار داشتند، هم شرایط و ظرفیت جامعه آمادهتر بود، هم افراد بیشتری تربیت شده بودند و هم نیازها گسترش یافته بود.
اگر مرزهای معنایی و مفهومی را به دقت ترسیم کنیم و انواع ولایت را از یکدیگر بازشناسیم، تفاوت پیامبر با امام معصوم و تفاوت امام معصوم با فقیهان عادل را خواهیم شناخت و نخواهیم گفت که: «اگر کسی بیبهره از این دو مؤلفه بسیار اساسی [عصمت و علم غیب] باشد، چگونه میتواند همان اختیاراتی را داشته باشد که ائمه داشتهاند»؛ زیرا در سرپرستی اجتماع و رهبری مردم، تفاوتی میان معصوم و غیرمعصوم نیست و همه باید بر اساس موازین شرعی و عقلی و مصالح اجتماعی عمل کنند."