خلاصه ماشینی:
")92 ظاهر این روایت به خوبی نشان می دهد که حکومت بی عدالت در شریعت اسلامی غیرمشروع و حرام است و بر طبق تعلیل ذیل روایت و از باب تعلیق حکم به وصف و با توجه با تصریح به حرمت حکومت انسان ظالم توان گفت که بر پایه این روایت ـ که فقها بدان اعتماد کرده اند ـ عدالت مبنای حکومت است و در حکومت عادلانه است که نه پیامبران و مؤمنان کشته می شوند, نه مساجد ویران می گردد و نه… شیخ انصاری در واقع در همان آغاز مکاسب با اعتماد به این حدیث به این مطلب اشاره کرده, لیکن در باب بررسی حکم فقهی قبول ولایت از ناحیه سلطان ظالم93 به صراحت این نکته را یادآور می شود و روایاتی را که به به روشنی بر این مدعا دلالت دارد و برخی از آنها به لحاظ سند معتبر است, به عنوان دلیل مدعای خود ذکر می کند: شیخ در آن جا پذیرفتن ولایت را از سوی سلطان ستمگر حرام می داند.
آنان عدالت فردی را به معنای اعتدال و رعایت حدوسط در صفات و خصلت های فردی معرفی کرده اند و همان معنای اجتناب از تندروی را در عدالت اجتماعی, یعنی عدالتی که سلطان و رهبر جامعه اسلامی باید در مملکت بگستراند, تعمیم داده اند; به عنوان نمونه محقق دوانی (م908ق) پس از تعریف عدالت به اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط و تعمیم آن در خودسازی و اخلاق, تدبیر منزل و سیاست, می نویسد: (از طی مباحث سالفه معلوم شد که عدالت مشتمل است بر جمیع فضایل; چه هرگاه که تمامی قوای انسانی در موضوعات خود بر وجه اعتدال صرف نماید, هر آینه جمیع کمالات حاصل شود و از جمیع رذایل اجتناب لازم آید و عدالت وقتی به کمال رسد که شخص اولا در قوا و جوارح خود عدالت به جا آورد, پس در تدبیر منزل و معاشرت با اهل و عیالان, پس در سیاست مدنیه و تدبیر امور آن و این قسم مخصوص به سلاطین و امرا و ارکان دولت است."