چکیده:
موضوع تاریخ قرآن و بحث درباره جمع و تدوین آن هم در میان محققان مسلمان و هم در میان اسلام شناسان غربی همواره معرکه آرا بوده است. روایاتی متعددی وجود دارد که بیان می کند تدوین قرآن در عهد ابوبکر و یا عثمان صورت پذیرفته است. برخی این روایات را نپذیرفته و جمع و تدوین قرآن را مربوط به عهد پیامبر (ص) می دانند.
این نوشتار به بررسی روایات جمع و تدوین قرآن در عهد ابوبکر می پردازد و به تحقیق درباره درستی یا نادرستی آنها اهتمام دارد.
خلاصه ماشینی:
"نوشتهای که در پی میآید،ترجمهای است از آغاز جلد دوم کتاب که در آن موضوعجمع و تدوین قرآن،روایات مختلف در این باب و مصاحف صحابه،و نقد و بررسیروایات جمع قرآن مطرح میشود.
جمع دیگری{o44o}هم--که ظاهرا پس از وفات محمد[ص]پدید آمده است--به سالم بنمعقل،از موالی ابو حذیفةنسبت میدهند که او هم مانند علی[ع]در آغاز کار خود سوگند یادمیکند پیش از پایان کار،خانه را ترک نکند.
ابن اثیر،تاریخ،تحقیق grebnroT ،ج 2،ص 279،ج 3،ص 86؛الفهرست،تحقیق leg?ulF ،ص 24؛ابو الفداء،تحقیق: eksieR ،ج 1،ص 212؛یعقوبی،تحقیق: amstuoH ،ج 2،ص 154؛بخاری و ترمذی،ذیل تفسیر توبه،128 و بعد؛طبری،تفسیر؛بخاری،فضائل القرآن،ص 3،الاحکام،ص 37؛مشکاة،فضائل القرآن،فصل 3؛المبانی،2؛المقنع،نسخۀ مخطوط 673 regnerpS ،برگ 2 پشت؛ stiartxE te secitoN ،ج 8،ص 345 به بعد؛شرح عقیلةدر noitpircsnI sed eim?edacA'l ed seriom?eM ،ج 50،ص 421؛قرطبی،برگ 19؛الاتقان،ص 133 به بعد و138.
o} &%03517FHOG035G% ب)روایات متفاوت در روایت مشهور و متداول،عمر در نقش متفکر و بانی خلاق جمع نخست ظاهرمیشود،و ابو بکر خلیفۀ وقت است که فرمان آغاز کار را صادر،آن را از نظر فنی اداره میکندو در نهایت پروژۀ جمع قرآن زیر نظر او به سرانجام میرسد.
در روایات رایج و غالب مسائل مختلفی آمده که گاهخ با خود و گاه با دیگر روایات تاریخیدر تناقض است: 1-ابو بکر ساماندهندۀ جمع نخست بود،اما[18]بانی اصلی و متفکر خلاق این کار عمربود.
نلدکه در چاپ نخست این کتاب،ص 195،برای استدلال راجعبه ساخت نامتقن و غیراستوار جمع نخست،بهروایت منقول در ابن عطیة،برگ 25،رو؛و منقول در قرطبی،برگ 18،پشت،با این مضمون استناد کرده است که:«فجمعه غیر مرتب السور بعد تعب شدید؛زید قرآن را با زحمت فراوان،اما بدون ترتیب سورهها گردآوری کرد."