چکیده:
گفتار حاضر به منظور بررسی نشانه و نماد و بازنمایاندن ارزشهای فرهنگی و هنری آن در آثار بازمانده از فارسی میانه نوشته شده است.نگارنده با بهرهگیری از روش کتابخانهای، نشان داده که چگونگی بهرهگیری از نمادها در این آثار یکسان نیست.برخی از متون یاد شده با دقت کامل از نمادها و نشانهها بهره گرفتهاند،اما در برخی دیگر مصادیق نماد و نشانه و تشبیه درهم آمیخته شده و مرزهای هریک به روشنی نشان داده نشده است.همچنین،نشان داده شده که بیشترین زمینهی بهرهگیری از نماد و نشانه در حوزههای اخلاق،قیامتشناسی و جهانشناسی است و کاتبان و نگارندگان دورهی میانه به این طریق قصد داشتهاند مخاطبان خود را به اجرای احکام دینی پایبندتر سازند.
خلاصه ماشینی:
"(پرین، 0791،ص 112) از جملهی متنهای فارسی میانه"گزارش شطرنج"است و داستان"مادیان یوشت فریان"،که در آنها از هر دو دسته نمادهای ادبی و اختیاری،همچون اعداد،استفاده شده است؛به گونهای که این دو متن را دو نمونهی بارز از ادبیات نمادین در دورهی میانه،میتوان انگاشت.
ماتیکان یوشت فریان"،که در آنها از هر دو دسته نمادهای ادبی و اختیاری،همچون اعداد،استفاده شده است؛به گونهای که این دو متن را دو نمونهی بارز از ادبیات نمادین در دورهی میانه،میتوان انگاشت.
نیز از نشانه و تشبیه به کرات استفاده میشود،از آن روی که فهم مطالب برای مردمان آسانتر و ملموستر گردد،در دینکرت ششم چنین میخوانیم: «ایشان این نیز اینگونه گفتند که گوهر خرد چونان آتش(است)،چه اندر این جهان چیزی نیست همانند آن چیزی که به(کمک)خرد بکنند؛آتش را هر کجا که افروزند،از دور دیده شود،و نجات یافته و ناپاک را آشکار کند؛کسی که به(کمک)آتش نجات یافت،جاودانه نجات یافت؛و کسی که به(کمک)آتش محکوم شد،جاودانه محکوم شد..."