چکیده:
زردشت،پیامبر ایران باستان که احتمالا در آغاز هزارهی اول قبل از میلاد زندگی میکرده است،دینی را رواج داد که اکنون به دین زردشتی (مزدسینی)معروف است.براساس حقیقت دین زردشت،هرمزد ذات ازلی است و از ازلیت اهریمن سخن به میان نیامده است.بر ایناساس باید گفت هر دو از یک ذات هستند،اما هرمزد مظهر رحمت و لطف و اهریمن مظهر قهر است. آیین زردشت برپایهی رفتار نیک،اندیشهی نیک و کردار نیک استوار است.فرد باایمان وظیفه دارد از اهورا مزدا اطاعت کند و با اهریمنان و دیویسنان مبارزه نماید، زیرا رسیدن به پیروزی جهانی نیکی بر بدی اساس دین زردشت است. زردشت پس از آنکه آیین خود را ابلاغ کرد،با مخالفتهایی از درون جامعهی آریایی روبهرو شد.به استناد گاهان دو گروه اصلی مخالفان وی، کویها (Kavi) و کرپها Karap بودند.با توجه به منابع پهلوی زردشتی،
خلاصه ماشینی:
"مجلهی مطالعات ایرانی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی مرکز تحقیقات فرهنگ و زبانهای ایرانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال ششم،شمارهی یازدهم،بهار 6831 کویها و کرپها* دکتر مرتضی تهامی استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران چکیده زردشت،پیامبر ایران باستان که احتمالا در آغاز هزارهی اول قبل از میلاد زندگی میکرده است،دینی را رواج داد که اکنون به دین زردشتی (مزدسینی)معروف است.
با توجه به اینکه در گاهان کلمهی کوی به صورت جمع کویان آمده است،به نظر میرسد هرکدام از کویها برای خود قلمروی داشتند که وسعت محدودی داشته است و نیز اینان بنیان گذار تشکیلات سیاسی قوم آریایی در ایران شرقی به شمار میروند.
گاهی هم به معنای پادشاه بیان شده است: چو اغریرث71آمد ز آمل به ری از آن کار او آگهی یافت کی تو بشناس کز مرز ایران زمین یکی مرد بدنام او آبتین ز تخم کیان بود و بیدار بود خردمند و گرد وبی آزار بود تهمتن همیدون یکی جام می بخورد آفرین کرد برجان کی بدانست خود افریدون کجاست سراندر کشید همی رفت راست بیامد به درگاه سالار نو بدیدنش از دور برخاست غو چو آن پوست بر نیزه دید کی به نیکی یکی اختر افکند پی سوی مادرآمد کمر بر میان به سر برنهاد کلاه کیان (فردوسی) 7-نتیجه کویها و کرپها طبقهی حاکم را تشکیل میدادهاند و قبل از زردشت دارای این موقعیت بودهاند،چنانکه در زامیاد یشت آمده است که هوشنگ،تهمورث و جمشید بر کویها و کرپها غلبه کردند،اینان در زمان زردشت بنابر موقعیتی که داشتند با دین زردشت مخالفت کردند و مردم را نیز به مخالفت با آیین زردشت وادار میکردند و به کارهای بد میکشاندند."