چکیده:
از دیرباز، میان متفکران و اندیشمندان اسلامی این مسأله مورد اختلاف بوده است که
آیا اساسا میان ایمان و عمل ارتباطی وجود دارد یا خیر؟برخی از گروههای اسلامی، مانند«اشاعره»و «مرجئه»بر این باورند که میان ایمان و
عمل هیچ گونه ارتباطی وجود ندارد و حتی کارهای ناشایست انسان تأثیری بر ایمان او
نمیگذارد.اما گروههای دیگری مانند «معتزله»و«شیعه»، بر این عقیده هستند که میان
ایمان و عمل ارتباطی وثیق و ناگسستنی وجود دارد و عمل، جزء ناچیزی از ایمان نیست،
بلکه از اساسیترین و ضروریترین لوازم ایمان است.در مقاله حاضر، سعی بر آن است که با استفاده از آیات قرآن و روایات ائمه
معصومین(علیهم السلام)، ارتباط متقابل ایمان و عمل مورد بحث و بررسی قرار گیرد و به
اشکالات وارده در این خصوص پاسخ داده شود.
خلاصه ماشینی:
"ایمان از نظر مفسران طبرسی در«مجمع البیان»ایمان را چنین تعریف میکند: «ایمان عبارت است از تصدیق و باور داشتن خداوند متعال و اعتقاد به وحدانیت و صفات کمال و جلال، ایمان به عدل و حکمت او و نیز اعتقاد به نبوت و ضروریات دین اسلام و اقرار و اعتراف زبانی به این اعتقادات».
این حالت از یک طرف، گونهای خضوع و تسلیم روانی است و از طرفی دیگر، نوعی ارتباط فعالانه ب طبرسی در«مجمعالبیان»ایمان را چنین تعریف میکند: «ایمان عبارت است از تصدیق و باور داشتن خداوند متعال و اعتقاد به و حدانیت و صفات کمال و جلال، ایمان به عدل و حکمت او و نیز اعتقاد به نبوت و ضروریات دین اسلام و اقرار و اعتراف زبانی به این اعتقادات».
رابطه متقابل ایمان و عمل با مطالعه در آیات قرآن و روایات اسلامی، به دست میآید که عامل اصلی در سعادت و شقاوت ابدی، ایمان و کفر است و ایمان پایدار، سعادت جاودانی را تضمین میکند؛هر چند ارتکاب گناهان سبب عذابهای محدود میشود ولی از طرف دیگر کفر، موجب شقاوت ابدی میشود و در این صورت، هیچ کار نیکی سبب سعادت اخروی نمیگردد.
این امر به دلیل اهمیت ایمان، به مثابه روح و گوهر دیانت و نقش بارز و بیبدیلی است که ایمان دینی در تأمین سعادت انسان دارد، لذا ما پس از بیان دیدگاههای دانشمندان اهل سنت و فرق کلامی آنان مانند خوارج، مرجئه، معتزله و اشاعره، به بیان دیدگاه علمای شیعه میپردازیم که مخصوصا نشأت گرفته از سخنان امام باقر و امام صادق(علیهما السلام) هستند."