چکیده:
مدیریت مطلوب زبالههای شهری و صنعتی باتوجه به حجم بالای تولید روزانه آنها در تمامی کشورها از اهمیت ویژهای به خصوص از دیدگاه زیستمحیطی و بهداشتی برخوردار است.باتوجه به محدودیت مکانهای مناسب دفع انواع زبالهها و از سویی اثرات نامطلوب دفن زباله و سایر روشهای حذف و یا کنترل زبالهها بر سلامت عمومی و محیط زیست،حرکت در جهت مدیریت بهینه پسماندها با نگاهی به توسعه پایدار از اهداف اصلی جوامع توسعه یافته و در حال توسعه میباشد.در همین راستا بازیافت زبالهها در رأس برنامههای مدیریت زیستمحیطی کشورها قرار دارد.یکی از بهترین روشهای دفع زبالهها در مراکز بازیافت،تبدیل آنها به کمپوست است،که این روند نقش بسیار مهمی در مدیریت بهینه زبالهها و پسماندها دارد که علاوهبر کاهش مشکلات اقتصادی،بهداشتی و زیستمحیطی، نقش مهمی در تولید مواد آلی و جایگزینی کودهای پرمخاطره شیمیایی و نیز رهایی اکوسیستمهای آبی و خاکی از آلودگی زبالههای تولیدی دارد.
در این راستا با استفاده از کرم خاکی و ایجاد ورمیکمپوست تولید کمپوست به طریق بیوتکنولوژی از کلیه منابع آلی از جمله زبالههای خانگی،ضایعات کشاورزی،لجن تصفیه فاضلاب و غیره صورت میگیرد.در فرایند تولید کمپوست از زبالهها یک کود آلی بسیار مغذی تولید میگردد که علاوه بر کاهش خطرات زیستمحیطی آن، روند بازگردش آنها را به طبیعت به صورت کود مصرفی تسریع مینماید.در نهایت پس از دوره تولید کمپوست که به عوامل متعددی بستگی دارد،علاوهبر اینکه از اثرات زیستمحیطی مخرب زبالهها جلوگیری شده است،در ضمن یک کود آلی مغذی،تمیز و بیبو با توانایی اصلاح خاک و حفظ آب تولید شده که در صنعت کشاورزی و باغداری و پرورش آبزیان و دام و طیور استفاده بسیار مفیدی خواهد داشت.در فرایند تولید ورمیکمپوست روزانه امکان تبدیل 005 کیلوگرم زباله در هر متر مربع با ضریب تبدیل 09 درصد،به ورمی کمپوست وجود دارد.
بنابراین از آنجایی که بیش از 08 درصد از زبالههای تولید شده در شهرها،مواد آلی و قابل تبدیل به کمپوست است و از سویی دیگر سادگی،هزینههای تولید نسبتا پایین و قابلیت عمومیسازی فرایند تولید ورمیکمپوست در جهت بازیافت زبالهها جای آن دارد که تحقیق و بررسی بیشترین جهت کاربرد این روش زیستی که اثرات قابل توجهی بر سلامت محیط زیست دارد،انجام گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین از آنجایی که بیش از 08 درصد از زبالههای تولید شده در شهرها،مواد آلی و قابل تبدیل به کمپوست است و از سویی دیگر سادگی،هزینههای تولید نسبتا پایین و قابلیت عمومیسازی فرایند تولید ورمیکمپوست در جهت بازیافت زبالهها جای آن دارد که تحقیق و بررسی بیشترین جهت کاربرد این روش زیستی که اثرات قابل توجهی بر سلامت محیط زیست دارد،انجام گیرد.
زبالهها و مواد زائد کشاورزی،باغبانی،حیوانی،زیتوده گیاهی(برگ و خاشاک گیاهی)،علفهای هرز،مازاد آشپزخانهای،انواع پسماندهای غذایی و بسیاری از زبالههای شهری را بعد از جداسازی مواد غیرقابل تجزیه نظر شیشه،پلاستیک،فلزات میتوان جهت تولید ورمیکمپوست مورد استفاده قرار داد و از این طریق سالیانه حدود 5/2 میلیون تن ورمیکمپوست تولید خواهد شد که نقش قابل توجهی در باروری خاکها و افزایش غلظت عناصر غذایی در خاک دارد.
در این طرح مواد قابل بازیافت در مدت زمان کوتاهتری بازیافت شده و ورمی کمپوست حاصل از آنکه یک کود آلی زیستی غنی از مواد مغذی میباشد در بخشهای کشاورزی و باغداری استفاده شده که حتی نتایج تحقیقات محققین خارجی نشان داده که ورمیکمپوست حاصل باعث رشد بهتر و سریعتر گیاهان و درختان و تولید محصولات با کیفیت بالاتر و حتی میوههای خوشطعمتر گردیده است.
از طرف دیگر در روش کمپوست نمودن معمولی زبالهها در یک منطقه به مرور زمان شیرابه آلودهکننده زبالهها وارد سفرههای آبهای زیرزمینی و یا روان آبها شده و آلودگیهای زیستمحیطی نابهنجار و در صورت تداوم، غیرقابل جبرانی را ایجاد نماید ولی در طرح تولید ورمیکمپوست با ایجاد یک سری تأسیسات بسیار ساده، شیرابه حاصل را جمعآوری نموده و پس از انجام یک سری فرایندهای خاص آن را به کود مایع تبدیل کرده که بهعنوان یک کود آلی غنی کاربرد زیادی در گلخانهها و حتی تقویت گیاهان آپارتمانی در منازل دارد."