خلاصه ماشینی:
"تلاش این نوشتار بررسی امکان یا امتناع تشکیل دولت اسلامی است و کاویدن این مسئله که آیا در دین اسلام میتوان امارات، قراین و مقوماتی یافت که ثابت کند دین اسلام روش خاصی از حکومت را توصیه میکند.
بنابراین، آنچه که میراث گفتمان پیامبر و کنش وی در صدر اسلام میباشد، نه شکل و روش خاصی از حکومت، بلکه یک سری پیامها و ارزشهاست که باید مبنای عمل دولت در جامعه اسلامی قرار گیرد.
فقیهان شیعه در این زمینه دو دستهاند: دسته اول، فقیهانی که در ادله فقهی، شکل حکومت خاصی را برای زمان غیبت نیافتهاند.
دسته دوم، کسانی هستند که به ارائه نظریههای ایجابی دولت پرداختهاند: طرح کلان اداره جامعه بر اساس تعالیم اسلامی از سوی فقیهانی است که شکل حکومت خاصی را از ادله فقهی استنباط کردهاند."