چکیده:
یکی از مشکلات زندان های کشور، میزان قابل ملاحظه ای وقوع رفتارهای ناهنجار و غیرقانونی زندانیان در محیط زندان است. این رفتارها، عمدتا عبارتند از: پرخاشگری و درگیری، سرپیچی از مقررات و قوانین، مصرف مواد و نگهداری داروهای غیرمجاز، خودآزاری و خودزنی، آشوبگری و تخریب اموال برای مقایسه میزان اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی در کاهش رفتارهای مجرمانه فوق، 90 نفر از زندانیان زندان مرکزی قم به صورت تصادفی انتخاب و در سه گروه، ساماندهی شدند گروه اول و دوم، به عنوان گروه های آزمایشی، طی مدت 6 ماه به ترتیب در معرض درمان یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی قرار گرفتند، ولی گروه سوم، جز در موارد بحرانی، مداخله سازمان یافته ای دریافت نمی کرد. هر سه گروه، قبل از مداخلات درمانی و دو هفته پس از پایان درمان، طی مدت 15 روز توسط مشاهده گران آموزش دیده به صورت نامحسوس، تحت مشاهدات بالینی قرار می گرفته و رفتارهای ناهنجار و غیرقانونی آنان در فرم های مخصوص، ثبت می گردید. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پیش آزمون و پس آزمون، نشان داد که نرخ وقوع رفتارهای مجرمانه در هر دو گروه درمان یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی به طور چشمگیری کاهش یافته است، اما مقدار کاهش در گروه یکپارچه توحیدی به طور معناداری، بیش از گروه شناخت درمانی بود.
خلاصه ماشینی:
یافتههای موجود،اکثر مجرمان دستگیر شده در این محدودهی سنی قرار دارند(سازمان زندانها،6831) *روش نمونهگیری:برای نمونهگیری،ابتدا با همکاری مدیریت زندان،فهرست کاملی از افراد واجد شرایط تنظیم گردید آنگاه با استفاده از جدول اعداد تصادفی که نظاممندترین روش برای گزینش یک نمونه تصادفی است(اری1،جاکوبز2و رضویه3، 3002)،تعداد 09 نفر از آنها انتخاب شدند سپس با استفاده از شیوه گمارش تصادفی، اعضاء گروه نمونه به سه زیر گروه 03 نفره(دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) تقسیم شدند به منظور جلوگیری از سوگیری پژوهشگر و کاهش تأثیرات ناخواستهی متغیرهای مزاحمی که احتمال اثرگذاری آنها بر متغیر وابسته وجود داشت،اعضاء گروه نمونه براساس روش تصادفی ساده،در سه گروه جایگزین شدند با اینکه از کلیه اعضای گروههای آزمایشی،جهت مشارکت کامل در فرایند درمان تعهد گرفته شد،ولی به منظور پیشگیری از حوادث پیشبینی نشده و مشکل افت آزمودنیها در طول دورهی مداخله،برای هر گروه،5 نفر اضافه در نظر گرفته شد به همین جهت،چون در هر گروه تعدادی از آزمودنیها به دلایل مختلف از ادامه همکاری باز ماندند،در موقعیت پس آزمون هر گروه به 52 نفر تقلیل یافت و تحلیل نهایی نتایج نیز براساس دادههای حاصل از همین تعداد آزمودنی انجام گرفت *ابزار سنجش:به منظور بررسی نرخ وقوع رفتارهای بزهکارانه در میان مددجویان قبل و پس از مداخلات درمانی و مشخص شدن میزان تأثیر روش درمان یکپارچه توحیدی در کاهش بزهکاری،فهرست رفتار مجرمانه توسط پژوهشگر تدوین گردید برای تهیه این فهرست،ابتدا با استفاده از دفتر وقعات زندان-که گزارش کلیهی اقدامات غیر قانونی زندانیان،روزانه و بهطور دقیق و منظم توسط مراقبین آموزش دیده ثبت میشود-فهرست کاملی از همهی رفتارهای خلاف قانون که ممکن است در زندان (1).