خلاصه ماشینی:
پرسش و پاسخ اسلیمی تهران-یکی از مشترکین مجله پرسش-در برنامهء هنرستان هنرهای زیبا که در شماره 11-12 سال نهم مجلّه بچاپ رسیده ذکری از اسلیمی رفته است،میخواستم بدانم که اسلیمی چیست؟ پاسخ-اسلیمی نقشی است که از حیث ظاهر با حروف کوفی درهم،خالی از شباهت نیست و برای زیبائی حواشی بکار میرود.
بنابراین از این روایت و آن شباهت میتوان بدین نکته پی برد که اسلیمی نقشی مربوط بدورهء اسلام است که از خطّ کوفی استخراج شده و چون برای لفظ آن ریشهء دیگری نمیتوان سراغ کرد،باید آنرا عبارت از همان لفظ«اسلامی»دانست که«الف»آن مانند«الف»سلاح ولکن و کتاب اماله یافته و بصورت یا درآمده است«اسلیمی».
استعمال این اصطلاح اسلیمی در مقابل نقش ختائی که با مغول از چین به ایران آمده مؤید دیگر آن حدسی است که برای ریشهء آن ذکر کردیم.
بابر پادشاه تیموری هند در وصف بناهای سمرقند،آنجا که از نقش و نگار عمارات تیموری و الغ بیکی سخن میراند،از نقشهای ختائی و اسلیمی باهم نام میبرد و بقرینه معلوم میشود نقشهای آن زمان را بدو دسته تقسیم میکردهاند:نقشهای ختائی یا قتائی و یا چینی که از راه ترکستان چین و مغولستان بماوراء النهر و ایران در آمده بود و دیگری نقشهای قدیمی که مربوط بدورهء اسلام بوده و آن را نقش«اسلامی»یا«اسلیمی»میگفتند.
امیدی تهرانی از سخنوران قرن دهم این لفظ را در مطلع یکی از قصاید خود طوری بکار برده که به کشمکش سلطان سلیم عثمانی و شاه اسمعیل صفوی تلمیحی دارد: قضا در کارگاه کبریائی فکنده نقش اسلیمی خطائی باید دانست که تخلص شعری شاه اسمعیل خطائی بوده است.