چکیده:
این مقاله، در ابتدا مروری بر مدلهای رشد کلاسیک و نئوکلاسیک داشته و سپس به معرفی تئوری رشد درونزا میپردازد.بر اساس مدلهای رشد درونزا، تغییرات دایمی در متغیرهایی از قبیل:نرخهای سرمایهگذاری فیزیکی، نرخهای سرمایهگذاری انسانی، سهم صادرات، حق مالکیت، حجم دولت و رشد جمعیت، باید منجر به تغییرات پایداری در نرخهای رشد گردد.پس از این مقدمه، رشد اقتصاد ایران و تغییرات آن طی سالهای 78-1338 بررسی شده است و برای شناسایی اثر متغیرهای اقتصادی، اجتماعی بر رشد اقتصادی نیز از مدلهای VAR استفاده شده است.نتایج به دست آمده نشان میدهد هر جا که به نیروی انسانی توجه گردیده، اثرات مثبت آن بر رشد واقعی چه مستقیم و چه غیرمستقیم مشهود است.
خلاصه ماشینی:
"پس از این مقدمه، رشد اقتصاد ایران و تغییرات آن طی سالهای 78-1338 بررسی شده است و برای شناسایی اثر متغیرهای اقتصادی، اجتماعی بر رشد اقتصادی نیز از مدلهای VAR استفاده شده است.
از سال 1338 تا 1350 رشد درآمد ملی سالیانه به طور متوسط حدود 10 درصد بوده، اما سالهای بعد این رقم به حدود 30 درصد هم رسیده است که ناشی از افزایش درآمد نفت و توسعه صنایع وابسته و خدمات بوده است.
اگر تولید ناخالص داخلی بدون نفت را با تولید ناخالص داخلی مقایسه کنیم، مشاهده میشود که از سال 1338، تولید ناخالص داخلی بدون نفت، که حدود 60 درصد کل تولید ناخالص داخلی بوده است، به تدریج کاهش سهم داشته و تا پایینترین (1)-مجموعه آماری سری زمانی آمارهای اقتصادی، اجتماعی، معاونت امور اقتصادی و هماهنگی دفتر اقتصاد کلان، 1376، صص 14-13.
افزایش نرخ بیکاری تا حدود 14 درصد و توقف رشد سرمایهگذاری خصوصی در آن سال نشان دهنده این واقعیت است که؛هر چند در سال 1375، افزایش قیمت نفت و افزایش درآمدهای دولت تا حدود زیادی روند نزولی رشد فعالیتهای اقتصادی را جبران کرد و درآمد ملی با رشد 2/6 درصد به 7/13115 میلیارد ریال بالغ گردید.
نتایج حاصله از بررسیهای اقتصادسنجی، به طور خلاصه در قالب جدول زیر به نمایش گذاشته شده و بدین ترتیب اثرات مثبت و منفی و کوتاه مدت و بلند مدت متغیرهای اقتصادی و اجتماعی مورد نظر در این تحقیق بر رشد اقتصادی در دوره زمانی 1378-1338 نتیجهگیری میشود."