چکیده:
در این پژوهش با استفاده از مبانی نظری و مفاهیم بنیادی و بررسی ساز و کار نظارتی بانکها در کشورهای توسعه یافته و کمتر توسعه یافته اقتصادی و همچنین نظریهها و مقررات ارائه شده در مجامع بینالمللی مانند بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول، کمیته بال و...معیارهای معرف سلامت و ثبات بانکها شناسایی شده است.از طریق اجرای طرح زمینهیابی و مطالعه و مشاهده هدفمند شواهد و مدارک ده بانک دولتی، طی دوازده سال، دادههای پژوهش گردآوری گردید.فرضیات پژوهش در قالب سنجش بود و نبود رابطه معنیدار آماری میانی شصت و هشت نسب مالی تعریف شده در حوزه هفت عامل اساسی مؤثر در ارزیابی سلامت و ثبات بانکها، صورتبندی و مورد آزمون قرار گرفته است.هفت عامل اساسی مورد آزمون شامل کفایت سرمایه، کیفیت داراییها و ساختار مالی بانک، ثبات و پایداری مدیریت، سودآوری، نقدینگی، حساسیت عملیات نسبت به مخاطره بازار و سایر معیارهای اساسی است.
نتیجه تحقیق نشان میدهد که این هفت عامل در محیط بانکی ایران، در ارزیابی سلامت و ثبان بانکها مؤثر است؛اما رتبهبندی و اهمیت آنها با کشورهای توسعه یافته تفاوت دارد.همچنین رتبهبندی ده بانک دولتی ایران از لحاظ سلامت و ثبات بانک طی دوره ده ساله براساس نسبتهای مالی و متغیرهای اقتصادی در حوزه هر یک از هفت عامل اساسی، نشاندهنده نوسانات قابل توجه بین بانکها و در هر بانک بین سالهای متوالی است.براساس یافتههای پژوهشی پیشنهادات خاصی برای بهبود وضعیت ارائه شده وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"حاصل تلاشهای به عمل آمده در سطح کشورهای مختلف جهان برای دستیابی به مجموعهای از معیارهای کمی؛برای ارزیابی سلامت و ثبات بانکها، واسطههای مالی و سایر ارکان نظام مالی-که در حقیقت نتیجه اصلی اعمال نظارت بر بخش مالی، استفاده از تجربیات و دانش حرفهای متخصصان مالی و سالها کوشش برنامهریزی شده آنهاست-را میتوان در قالب معیارهای کمی معرف کفایت سرمایه، کیفیت داراییها و ساختار مالی بانک، ثبات و پایداری مدیریت، سودآوری، نقدینگی، حساسیت عملیات نسبت به مخاطره بازار و سایر معیارهای اساسی تلخیص و ارائه کرد.
روششناسی و فرضیات پژوهشبه منظور فراهم آوردن زمینه مساعد برای ارزیابی وضعیت ثبات و پایداری بانکها و واسطههای مالی فعال در عرصه محیط نظام بانکی کشور و در نهایت رتبهبندی آنها و همچنین، دقت در اهداف بنیادی و کاربردی مترتب بر اجرای کوشش پژوهشی، پرسشها و فرضیات پژوهش در قالب سنجش وجود یا نبود رابطه معنیدار آماری میان نسبتهای مالی تعریف شده در حوزه کفایت سرمایه؛کیفیت داراییها و ساختار مالی بانک، ثبات و پایداری مدیریت، سودآوری، نقدینگی، حساسیت عملیات نسبت به مخاطره بازار و سایر معیارهای اساسی با پدیده سلامت و ثبات بانکها در ایران صورتبندی و ارائه شدهاند.
به این ترتیب، مجموعهای از شصت و هشت نسبت بنیادی برخاسته از اطلاعات صورتهای مالی و نیز سایر متغیرهای اساسی قابل محاسبه از طریق رجوع به دادههای اقتصادی در قالب هفت گروه؛شامل عوامل کفایت سرمایه، کیفیت داراییها و ساختار مالی بانک، ثبات و پایداری مدیریت، سودآوری، نقدینگی، حساسیت عملیات نسبت به مخاطره بازار و سایر معیارهای اساسی طرح گردید تا پاسخگویان از طریق علامتگذاری بر روی پیوستارهای ارائه شده، میزان ارتباط احتمالی میان هر کدام از نسبتهای مالی و متغیرهای اقتصادی با پدیده سلامت و ثبات در محدوده نظام بانکی ایران را ابراز نمایند."