چکیده:
هدف از این پژوهش، بررسی میزان جامعیت و مانعیت ابزارهای کاوش اینترنت با واسط جستجوی فارسی است. در این پژوهش، بیش از 40 ابزار کاوش اینترنت، درباره ایران مورد شناسایی قرار گرفت. بررسیهای این پژوهش نشان داد که تنها 10 ابزار کاوش حائز شرایط تحقیق حاضر هستند و امکان جستجوی اطلاعات از طریق واسط فارسی را در اختیار قرار میدهند. از نظر میزان مانعیت، موتور کاوش وبگاه در بین ابزارهای کاوش مورد بررسی یا مانعیتی حدود 5/33 درصد دارای بالاترین میزان مانعیت است و سپس موتور کاوش دهیو با 32 درصد میزان مانعیت در رتبه دوم و موتور کاوش گوگل فارسی با مانعیتی حدود 30 درصد، در رتبه سوم قرار دارد. همچنین راهنمای موضوعی آفتاب با 9 درصد میزان مانعیت از کمترین میزان مانعیت در بین ابزارهای کاوش مورد مطالعه، برخوردار است.
علاوه بر این، ابزارهای کاوش با واسط جستجوی فارسی از نظر میزان جامعیت بازیابی اطلاعات نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. این مطالعه نشان داد که موتور کاوش وبگاه در بین ابزارهای کاوش مورد بررسی، دارای بالاترین میزان جامعیت (5/43 درصد) و سپس موتور کاوش دهیو با 5/41 درصد میزان جامعیت و موتور کاوش گوگل فارسی با جامعیتی حدود 9/38 درصد، قرار دارد. راهنمای موضوعی آفتاب نیز با 6/11 درصد از کمترین میزان جامعیت در بین ابزارهای کاوش مورد مطالعه، برخوردار است. همچنین بین مانعیت و نیز جامعیت ابزارهای کاوش مورد مطالعه، اختلاف معناداری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین،برای استفادۀ مؤثراز اینترنت به عنوان منبع اطلاعات،ارزیابیدقیق پایگاههای اطلاعاتی و بهویژه ابزارهایکاوش موجود در آن امری اجتنابناپذیراست و ازآنجاییکه جامعیت و مانعیتبه عنوان دو معیار مهم برای ارزیابی کارآییو عملکرد نظامهای بازیابی اطلاعات به کارمیرود،این پژوهش از طریق بررسی ده ابزارکاوش اینترنت با واسط جستجوی فارسی،که به موازات رشد چشمگیر منابع اطلاعاتیموجود در وب توسعه یافتهاند،بر آن است تامطالعهای در این زمینه،یعنی میزان جامعیتو مانعیت این ابزارهای کاوش در بازیابیاطلاعات در حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانی،انجام دهد.
وش پژوهش ازآنجاییکه موضوع پژوهش حاضربررسی میزان مانعیت و جامعیت ابزارهایکاوش فارسی اینترنت در بازیابی اطلاعاتدر حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانی است وهدف آن،سنجش میزان مانعیت و جامعیتاین ابزارها و مقایسۀ آنها با یکدیگر است،و انجام این کار مستلزم بررسی تکتک اینابزارها،در بازیابی مدارک مرتبط،و از طریقمشاهدۀ مستقیم نتایج توسط کاربر نهاییاست،بنابراین،در این پژوهش از روشتجربی استفاده شده است.
پرسش اساسی اول:میزان مانعیت هریک ازابزارهای کاوش موردبررسی در بازیابیاطلاعات در حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانیچقدر است؟ همانطورکه نتایج جدول نشان میدهد،از مجموع 10 کلیدواژۀ موردجستجو توسطموتور کاوش گوگل،این موتور کاوش در(15)- erauqS-ihC nosraeP &%07330TKFG073G% مورد کلیدواژۀ مدیریت دانش،بالاترین میزانمانعیت بازیابی مدارک(55 درصد)و درمورد کلیدواژههای اشاعۀ اطلاعات و کتابخانۀدیجیتال بهطور مشترک،کمترین میزانمانعیت بازیابی اطلاعات(15 درصد)را داشتهاست.
پرسش اساسی سوم:میزان جامعیت هریکاز ابزارهای کاوش مورد بررسی در بازیابیاطلاعات در حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانیچقدر است؟ همانطورکه نتایج جدول نشان میدهد،از مجموع 10 کلیدواژۀ مورد جستجو توسطموتور کاوش گوگل،این موتور کاوش درمورد کلیدواژۀ مدیریت دانش،بالاترین میزانجامعیت بازیابی مدارک(55 درصد)و درمورد کلیدواژۀ نشر الکترونیکی،کمترین میزانجامعیت بازیابی اطلاعات(23/5 درصد)را داشته است."