چکیده:
امروزه، مزایای معنویت در سلامت روانی بهطور فزایندهای مورد توجه روانپزشکان قرار گرفته است. تحقیقات متعدد، اثرات مثبت روحی – روانی مراقبه، نیایش، و دعا را در سازگاری اجتماعی نشان داده است. این در حالی است که بیماریهای روانپزشکی مهمترین و پرهزینهترین مراقبت بهداشتی در سراسر دنیا گزارش شده است (8: 168). این پژوهش، با توجه به اینکه گفتگوی رایانهای محیطی فراهم آورده است که افراد بهراحتی میتوانند همتایان خود را در تجربیاتشان سهیم کنند، انتقال معنویت را از طریق گفتگوی رایانهای و تاثیر آن را در تغییر رفتار افراد وابسته به اینترنت بررسی میکنند. منبع مورد استفاده در محتوای گفتگوی رایانهای شامل قرآن، نهجالبلاغه، و سخنان پراهاماناسا یوگاندا (بدون ذکر نام آثار)، به روش گفتگوی رایانهای متنی بوده است. مطالعه، به روش شبه تجربی در دو آزمون قبل و بعد از مداخله، انجام شد. جامعه مورد مطالعه، 28 نفر از میان 118 نفر کاربر اتاقهای گفتگوی عمومی یاهو، از ملیتها و مذاهب مختلف است که طبق معیارهای یانگ و پرسشنامه GVU، وابستگی آنها به اینترنت مشخص شد. بعد از مداخله، تغییرات معناداری در رفتارهای اجتماعی و فردی افراد مورد مطالعه مشاهده شد؛ از جمله: مراجعه آنها به اتاقهای گفتگوی رایانهای عمومی کاهش (P<0/05) و توجهشان به خانه و خانواده افزایش یافت، از گرایش آنها به اتاقهای گفتگوی اینترنت کاسته شد، (Pvalue<0/001). توجه آنها به امور اجتماعی و فردی مانند خواب، ورزش، مطالعه، و ارتباط با خدا افزایش یافت و نگرش آنها نسبت به اهمیت گفتگوی اینترنتی در جهت ارزشهای مثبت انسانی تغییر کرد. در مجموع، این بررسی نشان داد که گفتگوی رایانهای معنوی، روش خوبی در ارتقای بهداشت روانی است و میتوان آنر ا بهعنوان وسیله ارتقای سلامت روانی جامعه، بهدست افراد ذیصلاح و علاقهمند توسعه داد. تغییر در معیارهای وابستگی به اینترنت، در این بررسی پیشنهاد شده است.
خلاصه ماشینی:
"بهمنظور تعیین میزان تأثیر وابستگی به اینترنتدر جنبههای روانی،اجتماعی و حرفهای،همچنین میزان اثربخشی گفتگوهای معنویدر تغییر روند رفتاری افراد،در سؤالات تعبیهشده از آنها پرسیده شده چه مقدار از زمانآنها به جای خوابیدن،رفتن به اجتماع،انجامامور خانه و خانواده،و مطالعه(مانند خواندنروزنامه،مجله و کتاب)به اینترنت اختصاصمییابد؟در پیشآزمون،42/89 درصد بهطور روزانه،39/29 درصد هفتگی،و 14/29درصد ماهانه،و 3/57 درصد تقریبا کمتراز یک بار در ماه،ترجیح میدادند به جایخوابیدن به محیط اینترنت بروند،درحالیکهاز این میزان در پسآزمون کاسته شده است؛بهگونهای که 50 درصد،به صراحت ابرازکردندکه هرگز به دلیل برخط بودن بیخوابیرا تحمل نمیکنند؛21/42 درصد هفتگی،14/29 درصد ماهانه و 14/29 درصد کمتر ازیک بار در ماه و 10/71 درصد تقریبا،یک باردر ماه،بیخوابی را تحمل میکردند.
به این ترتیب،هم فرضیۀ اول پژوهشدر خصوص اینکه«معنویت میتواند مسیرواکنش رفتاری افراد را در گفتگوی رایانهایتغییر دهد»و هم فرضیۀ دوم پژوهش،که«در گفتگوی رایانهای میتوان از طریقمعنویت،رفتار گفتگوکننده را به سمت وسوی نگرشهای ارزشی و سالم پیش برد»،تأیید و به همان میزان که افراد با معنویتمأنوس شدهاند،تغییراتی در واکنشهایرفتاری آنها مشاهده شد: مقایسۀ متغیرها،تفاوت معنیداری(0/006 <P )در افزایش انگیرۀ سهیم کردنتجارب با دیگران و کاهش جلب حمایتاجتماعی در دو آزمون قبل و بعد از گفتگویاینترنتی معنوی به تصویر میکشد.
افزون بر این،نگرش آنها نسبتبه اهمیت گفتگوی اینترنتی و نحوۀ بیان آندر جهت ارزشهای مثبت انسانی تغییر کرد،بهطوری که 42/86 درصد به خاطر ارتباطبا دیگران و 28/57 درصد به خاطر ارتباطبا دیگران و 28/57 درصد برای سهیم کردنتجارب خود با دیگران به گفتگوی اینترنتیمیپرداختند،و به همان نسبت که افراد بهدلایل کار،گردآوری اطلاعات و آموزش بهاینترنت مراجعه میکردند،از میزان ساعاتمراجعۀ آنها به اتاقهای گفتگو کاستهمیشد."