چکیده:
تجار افرادی معتبر از نظر اجتماعی بودند و به امور خیریه توجه نشان میدادند.
ثروت و موقعیت اقتصادی به آنها قدرت سیاسی و اجتماعی میداد، در امور عام المنفعه و
گسترش مدارس فعال بودند و به دلیل ارتباط با روشنفکران با مفاهیم جدید تجارت آشنا
شدند.آنان در تجارتخانههای متعدد بر اساس شبکههای ارتباطی سنتی عمل میکردند که
گستره بسیاری داشت.از مشخصههای تجاری پس از جنگ رواج دلالی و واسطهگری تجار برای شرکتهای خارجی،
کمبود نقدینگی و انحصاری شدن تجارت روسیه و ورشکستگی تعدادی از تجار تجارتخانهها
بود.فرار از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی و رواج قاچاق نیز از مشخصههای تجاری این
دوران بود که از دوران جنگ به بعد گسترش و تداوم یافته بود.تأسییس نهادهای تجاری،
تلاش در زمینه سرمایهگذاری در صنایع، زمینداری و اجارهداری از دیگر فعالیتهای
تجار در این زمان بود.
خلاصه ماشینی:
"پس از جنگ جهانی اول میتوان به برجسته شدن چند ویژگی تجاری اشاره کرد:رواج دلالی و واسطهگری تجار ایرانی برای شرکتهای خارجی که از تأثیرهای سالهای جنگ بود، کمبود نقدینگی، انحصاری شدن تجارت روسیه و ورشکستگی طیفی از تجار، پرهیز و گریز از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی و رواج قاچاق کالا.
از سوی اتحادیه تجار اصفهان به حکومت اصفهان نامهای نوشته شد که در آن نمایندگان اتحادیه برای شرکت در جلسه رسیدگی به مطالبات حاج محمد حسین سدهی معرفی شدند(21)حاج محمد حسین سدهی به رئیس الوزرا تلگراف کرده و از عملکرد حکومت اصفهان شکایت نموده بود و«چون حکومت صالح به رسیدگی دعاوی حقوقی نبوده و خودسرانه اقدام نموده»خواهان بازپس گرفتن دفاتر و اموالش شده و طلبکاران را به مجاری قانونی و محاکم صالح ارجاع میدهد(سندهای ش 20)مسأله ورشکستگی و مسائل مالی طلبکاران و بدهکاران از جمله موضوعاتی بود که با استقرار و قوام یافتن قانونمداری و نیز با قدرت و ثبات دولت مرکزی نسبت مستقیم و تنگاتنگ داشت.
از مشخصههای عمده تجاری در سالهای پس از جنگ جهانی میتوان رواج دلالی و واسطهگری تجار ایرانی برای شرکتهای خارجی، انحصاری شدن تجارت روسیه، ورشکستگی طیفی از تجار و تجارتخانهها، پرهیز و فرار از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی و رواج قاچاق کالا، کمبود نقدینگی، کسادی بازار تجارت، نوسانات پولی، عدم حمایت دولت از تجار، بحران و بیثباتی سیاسی کشور را نام برد."