چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسش نامه سنجش کارآمدی خانواده، براساس شاخصها و ویژگیهای به دست آمده از منابع معتبر اسلامی، طراحی و اجرا شده است. این شاخص ها به روش توصیفی ـ تحلیلی به صورت جزئی و تفصیلی از آیات و روایات مربوط به خانواده، استخراج و ارائه شده است. بر اساس ویژگی های استخراج شده، فرم اولیه پرسش نامه سنجش خانواده با 120 گویه طراحی و پس از تایید ساختار و محتوا توسط کارشناسان خانواده، در نمونه 238 نفری اجرا شد.
اعتبار پرسش نامه از طریق روش ثبات درونی محاسبه شد. آلفای کرونباخ کل پرسش نامه 89/0، شاخص بینشی 85/0، شاخص اخلاقی 89/0 و حقوقی 76/0 می باشد. همچنین اعتبار پرسش نامه از طریق دونیمهکردن با روش اسپیرمن براون 834/0 و گاتمن 833/0 به دست آمد.
ارزیابی پرسش نامه سنجش خانواده کارآمد نشان داد، این پرسش نامه از روایی و اعتبار مطلوب برخوردار است؛ از این رو، میتوان از آن در حیطههای تحقیق و درمان استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
"روش در پژوهش حاضر، شاخصهای بینشی، اخلاقی و حقوقی خانوادة کارآمد و ویژگیهای آن، با استفاده از منابع معتبر اسلام (قرآن و روایات)، به روش توصیفی ـ تحلیلی جمعآوری، دستهبندی و تجزیه و تحلیل شده است.
گروه نمونه خانوادة عادی(کارآمد)، از میان کارکنان متأهل مراکز و مؤسسات آموزشی، پژوهشی و فرهنگی استان قم انتخاب شدند و برای مقایسه خانواده کارآمد و ناکارآمد، با مراجعه به دادگاه خانوادة استان قم و تعدادی از مراکز مشاوره، پرسشنامه در نمونهای از زوجهایی که به این مراکز مراجعه کرده بودند و از وضعیت خانوادة خود راضی نبودند و دچار مشکل، اختلاف و ناسازگاری خانوادگی بودند، اجرا شد.
پس از ارزیابی میزان روایی و اعتبار سؤالاتی که بر اساس ویژگیهای به دست آمده برای تهیة پرسشنامه سنجش کارآمدی خانواده طراحی شده بود، مشخص گردید که 79 ویژگی، مورد استفاده قرار گرفته و روی سه عامل، دارای بار بیش از 30/0 است.
9. بررسی مطالعات و پژوهشهای انجامشده در زمینة معرفی شاخصها و ویژگیهای خانوادة مطلوب و ابزارهای ساختهشده برای سنجش آن، نشان میدهد شاخصها و ابزارهای سنجش بر اساس تعالیم دینی طراحی و ساخته نشده است، در حالی که جوامع اسلامی نیازمند میزان و شاخصهای کارآمدی خانواده بر اساس تعالیم اسلام و همچنین ابزارهای سنجش مناسب و متناسب با دستورات الهی، که توسط پیامبراعظم( و سایر ائمه( در قالب آیات قرآن و روایات عرضه شدهاند، هستند."