چکیده:
امروزه بسیاری از مطالعات علمی مستلزم استفاده از اطلاعات آماری است که بعد مکان (مجاورت و فاصله) در آنها دخالت زیادی دارند و مفهومی را در مطالعات کنونی مطرح ساخته اند تحت عنوان فضا که در اصل، تعامل بین انسان و محیط است. در نتیجه، می طلبد که دراین گونه مطالعات میزان و تاثیر پدیده ای به نام فضا اندازه گیری شود چرا که نادیده گرفتن عاملی مانند فضا در مطالعات کمی موجب تورش و خطا در برآورد، تخمین و پیش بینی خواهد شد. لذا در این مقاله، سعی شده است تا به بررسی مفهوم و دیدگاههای مختلف درباره فضا پرداخته و چگونگی و علت تاثیر آن در داده هایی که دارای بعد مکانی هستند ارائه گردد. درادامه مقاله به بررسی روشهای اندازه گیری تاثیرات فضایی و مدلهای مختلف کمی در قالب تکنیکهای اقتصادسنجی خواهیم پرداخت.
A large number of regional studies are now using data empirically on different dimensions of location (contiguity، distance)، which are particularly concerned with the concept of "space". This concept explains basically the interaction between human being and environment. It is، therefore، important to measure its effects on various socio-economic and regional indicators such as growth and local employment. Failure to consider the concept of "space" in the relevant empirical studies can generate biased results in estimation and prediction.
The objective of the present paper is first to study the conceptual issues and different views of "space"، and then to explore its impact on data that have locational aspects. The paper will particularly focus on measuring spatial effects and different quantitative techniques used in spatial econometric models.
خلاصه ماشینی:
"فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران/سال هفتم/شماره /23تابستان /1384صفحات 39-68 مفهوم فضا و چگونگی اندازهگیری آن در مطالعات منطقهای دکتر نعمت الله اکبری*تاریخ ارسال:1382/7/13 تاریخ پذیرش:1383/7/29 کیده {IBامروزه بسیاری از مطالعات علمی مستلزم استفاده از اطلاعات آماری است که بعد مکان(مجاورت و فاصله)در آنهادخالت زیادی دارند و مفهومی را در مطالعات کنونی مطرح ساختهاند تحت عنوان فضا1که در اصل،تعامل بینانسان و محیط است در نتیجه،میطلبد که در این گونه مطالعات میزان و تأثیر پدیدهای به نام فضا اندازهگیریشود،چرا که نادیده گرفتن عاملی مانند فضا در مطالعات کمی موجب تورش و خطا در برآورد،تخمین و پیشبینیخواهد شد.
&%02311AEPG023G% در این مطالعه،دادهها و اطلاعات مورد نیاز مقطعی بوده که از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبۀمستقیم با خانوارهای نمونه خریدار مسکن در شهر مشهد در دورۀ زمانی 1380-1381 و نیمۀ اول سال1382 جمعآوری شده است و به منظور تخمین تابع از روش اقتصادسنجی مرسوم از بستههاینرمافزاری Eviews و Excel استفاده شده و برای برآورد رابطۀ فضایی موجود در زیر مناطق معینشده برای قیمت هدانیک؛از بسته نرمافزاری Space Stat 1.
یکی با استفاده ازروشهای مرسوم(حداقل مربعات معمولی)برآورد شده است-مدلی که متغیر فضایی در آن نادیده گرفتهشده است-که شکل کلی آن به صورت زیر است: (26)(به تصویر صفحه مراجعه شود)مشاهده میشود که در رابطۀ(26)متغیری که بنابر موقعیت مکانی،واحدهای مسکونی را به یکدیگرمرتبط سازد،وجود ندارد و Xij شامل متغیرهای فیزیکی،محیطی و دسترسی است.
تحلیل یافتهها با توجه به جدول(1)ملاحظه میشود که حدود 5 درصد انحراف در قیمت واحدهای مسکونی به وسیلۀوابستگی فضایی توضیح داده شده است،زیرا R?2 در مدلی که وابستگی فضایی را به حساب میآورد،حدود 70%و در مدل حداقل مربعات معمولی که این جنبه از نمونه دادههای فضایی را نادیده میگیرد،65%است."