خلاصه ماشینی:
و ساده نمیباشد اخلاقی که برای برقراری نظم و ترتیب جامعه بایستی در نظر گرفته شود طبعا ساده نخواهد بود واکنشهای گوناگونی که در صفحه پهناور منطقه حیاتی اجتماعی روی میدهد بدیده ظاهر نمیتوان دید ولی علوم اجتماعی بنا بر طریقه و اصول علمی خود در پیرامون بررسیهای دقیق و مکرر آنها در خلال مدتی که گاه طولانی میشود بتدریج درک خواهند نمود عقیده اسپنسر بخصوص در اموریکه مربوط باخلاق آموزشگاهی است صادق نخواهد بود چه وظایفی که کودک عهدهدار است دارای تاثیر آنی نبوده و محیط آموزشگاهی مظهر این امر نخواهد شد بلکه این اصول و تکالیف کودک را برای محیط زندگانی زمان رشد و بلوغ حاضر نموده بمنزله زاد و ولد آن زمان خواهد بود اگر بوی گویند بایستی سعی و عمل را پیشنهاد همت خودنمائی و نگذاری فتور و تنبلی در تو راه یابد و هزل و مزاح بر طبع تو چیره شود این عمل صرفا برای این نیست که وی تکالیف خود را انجام دهد و موجبات سربلندی و افتخار استاد را فراهم سازد بلکه وی بایستی عادت بکار کردن و زحمت کشیدن کرده مجاهدت و سعی را پیشه و شعار خود قرار دهد-تا بتواند مقام خود را در جامعه احراز نماید بنابراین وی فقط هنگامیکه از آموزشگاه پا بیرون نهاد و وارد زندگانی اجتماعی و جدی شد نتیجه این عمل را خواهد دید اگر یپرد آیا بایستی صبر نمود شکیبا شد تا نتیجه عمل خود را در آنزمان در یابد در پاسخ خواهم گفت آنوقت دیر خواهد بود بنابراین لازم است که آموزگار اعمال نا معقول و ناصحیح کودکان را بدون سرپرستی نگذارد تا از نتیجه که قبلا بوی میرسد مستحضر گردد.