خلاصه ماشینی:
"پیش از آنکه مطلب را با نهضت ترجمه پی بگیریم، ضروری است به منظور نشان دادن میزان سهم اسلام به عنوان عامل مهم درونی و ذاتی در تمهید و زمینه سازی شکل گیری و پیدایی فرهنگ و تمدنی با جوهره و صبغهی دینی، به عقب باز گردیم؛به عصر تنزیل آیات جاودانهی قرآنی که چراغی فروزان فرا راه مسلمانان بود و هست؛به دورهی نبوت که نه تنها از حیث زمانی منطبق بر عصر تنزیل است، از حیث الگوسازی در جنبههای گوناگون فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، حکومتی، اقتصادی، و به طور کلی، تحقق عملی و تاریخی اسلام نیز با عصر تنزیل انطباق کامل دارد.
اگر به این مطلب، تشویق و ترغیب مسلمانان به دانش پژوهی و خردورزی و سیر در آفاق را-که در بسیاری از آیات قرآن کریم به آنها اشاره شده است-بیفزاییم، پی خواهیم برد که چرا سیاستهای علمی-آموزشی مسلمانان از چنان قدرت کارآیی و جذابیتی برخوردار بود که توانست تا پایان قرن سوم هجری، بخش عظیمی از مواریث علمی بر جای ماندهی دیگر ملل و فرهنگها را به درون کشد و آنها را به زبان عربی منتقل سازد و با هم بیامیزد و راه را برای خلاقیت و نوآوری فکری بگشاید.
اما علمای مسلمانی که با زبانهای فرنگی آشنایی لازم را داشتند و گاه نیز به ترجمهی آثاری از این زبانها به عربی دست مییازیدند، عبارتاند از: ابو الحسن علی بن سهل بن ربان طبری او از پزشکان نامآور قرن سوم هجری بود که نخستین اثر طبی بزرگ اسلامی را در 236 ه ق/850 م، به نام فردوس الحکمه تألیف کرد."