چکیده:
<P>اصل اتم گرایی موضوعی است که با دموکریتوس آغاز شده است و زیربنای فکر در قرون 17 و 18 بوده است.در قرن 17 بویل،نظریه اتم گرایانه ماده را که از فیلسوفان اتم گرایی یونان به ارث برده بود به کار برد و در قرن 18 لاوازیه،نظریه اتم گرایی را به مثابه یک فرضیه تجربی میپذیرد و«عنصر»را «اصل»میداند و دالتون در همین قرن بر پایهء مفهوم عنصر شیمیایی تکامل یافته لاوازیه بحث میکند.در این مقاله سعی شده است تا نقطه نظر بویل و دالتون و در نهایت،تمایز اتم گرایی شیمی و فیزیک مشخص میگردد.</P>
خلاصه ماشینی:
"در قرن 71 بویل،نظریه اتم گرایانه ماده را که از فیلسوفان اتم گرایی یونان به ارث برده بود به کار برد و در قرن 81 لاوازیه،نظریه اتم گرایی را به مثابه یک فرضیه تجربی میپذیرد و«عنصر»را «اصل»میداند و دالتون در همین قرن بر پایهء مفهوم عنصر شیمیایی تکامل یافته لاوازیه بحث میکند.
بویل کسی بود که در این قرن از فرضیه اتمی استفاده کرد و معتقد بود که خواص ماده را میتوان با شکلهای اتمیاش توضیح داد اما هنوز اتم گرایی در توضیح پدیدههای شیمیایی توفیق چندانی به دست نیاورده بود.
بهطور مثال حل شده نمک در آب را درنظر بگیرید قویترین استدلالی که از سوی اتم گرایان عرضه شد این بود:چنین اثری میتواند به واسطه پخش شدن اتمهای نمک در مایع به وجود آید اما اینکه چرا نمک در آب حل میشود ولی شن حل نمیشود را نمیتوانستند تبیین کنند.
بویل قصد ایجاد پیوندی بین اتم گرایی با فلسفه تجربی جدید،اندیشه حاکم بر علم و معرفت زمان گردید و این دو،محور بررسیهای علمی شدند،بویل قصد ایجاد پیوندی بین شیمیدان و فیلسوف طبیعی را در سر میپروراند و از زمان او به بعد است که گرایشهای مشخصی در راستای این علم پدید میآید.
این تفاوت در حوزه معرفت شناسی و تاریخ شناخت از اهمیت برخوردار است نه در تاریخ علم،همچنان که با همین نگاه،خط پیوسته از اتم گرایی سنتی تا بویل بحث فلزگدازی (Metalurgy) و پزشکی را در این قرن مطرح نمود و مفهوم اتم گرایی بود که توانست راه را برای بحث ساختار فیزیکی ماده هموار سازد و انقلابی در دقت و شناخت به وجود آورد."