چکیده:
انسان شناسی به عنوان علم دارای هدف و قصد است.هدف آن شناخت انسان است، به صورت
آنچه در پوست و استخوان و در رفتار هر روزه هست. قصد از مطالعه برای شناخت انسان
پیدا کردن راههایی است در جهت به کار گرفتن اطلاعات به دست آمده از پژوهشها در بر
آوردن نیازها و تمشیت امور اجتماعی مردم.هدفی که گفته شد دلیل و لازمه وجود انسان
شناسی است.در مورد قصد، بمانند هر علم دیگر، گاهی پای بندی به آن منافی هدف آن
قلمداد میشود.اما چنان که از قرآن مجید و گفتارهای بسیاری از متفکران ایرانی و
غربی بر میآید، مشروعیت و لزوم آن مورد قبول و گواهی است.دولتهای استعماری در
اداره مستعمرات از یافتههای انسان شناسی سودهایی بردهاند که به چند نمونه آن در
این مقاله اشاره شده است.در عمل انسان شناسی کار بردی به کار گرفتن یافتههای مردم
شناسی در رفعتأخر فرهنگی، یعنی کوشش برای سازگار ساختن شیوههای سنتی زندگی با
تغییرات فنی و بینشی است که در جوامع جهان در هر زمان در حال صورت گرفتن است.راه
این سازگار سازی آموزش عموم به همت کسانی است که در زمینه مردم شناسی و آموزش عمومی
تحصیل کرده و تجربه اندوختهاند.
خلاصه ماشینی:
"آیا فعالیتهای علمی(از جمله انسان شناسی)باید فقط برای شناخت پدیدهها صورت بگیرند و آلوده به مقاصدی غیر ازشناختنباشند یا با نیت استفاده در رفع نیازهای و تمشیت امور مردمی و اجتماعی انجام شوند؟چون نتایجی که از پژوهشهای علمی به دست میآید میتواند در راه خیر و شر هر دو به کار گرفته شود، ممکن است این فکر پیش آید که بهتر و سالمتر آنکه علم هدف عملی نداشته باشد و عالم برای خاطر هیچ چیز جز کشف واقعیات و حقایق جهان و پدیدههای هستی به مطالعه و پژوهش نپردازد.
کار کرد نبود؟آگاهی ک ترا به کار ناید، ترافتنه باشد(بهشتی، احمد 1370، صفحه 61)و دویست و چند سال بعد از خواجه عبد الله انصاری، جلال الدین محمد مولوی در دفتر چهارم از مثنوی خود مطلب را این گونه بیان میکند که: هیچ نقاشی نگارد زین نقش بی امید نقش بهر عین نقش؟ هیچ کوزه کند کوزه شتاب بهر عین کوزه نی از بهر آب؟ هیچ کاسه گر کند کاسه تمام بهر عین کاسه نی بهر طعام؟ هیچ خطاطی نویسد خط بفن بهر عین خط نه بهر خواندن؟ همچو بازیهای شطرنج ای پسر فایده هر لعب در تالی نگر (محمد بلخی رومی 1319، صفحه 253) انسان شناسی کار بردی پشتوانه مشروعیت خود را از این بینش دارد و گرایش انسان شناسها در به کار گرفتن معلومات علمی خود ناشی از این ارزشگذاری بر علم و پژوهشهای علمی است."