چکیده:
در ارتباط با بهرهبرداری از مراتع، سه نوع نظام بهرهبرداری سنتی، طرحهای مرتع
داری و نظام تعاونی وجود دارد که از کارآیی اجتماعی متفاوتی برخوردارند.هدف از
انجام این پژوهش سنجش کارآیی اجتماعی هر یک از نظامهای بهرهبرداری موجود به منظور
دستیابی به یک الگوی بهینه است.نتایج حاصله از تحلیلهای آماری این پژوهش که بر
اساس دیدگاههای نظری جامعهشناختی انجام گرفته است، با کارآیی اجتماعی که متشکل از
مؤلفههای مشارکت اعضاء، پایداری گروهی، سازگاری شغلی و رفاه اجتماعی در ارتباط
است.خلاصه نتایج آزمون میان کارآیی اجتماعی و نوع نظام بهرهبرداری حاکی از
معنیدار بودن روابط درسطح بالای 99/0 است.نمره کارآیی در واحدهای تعاونی بالاتر از
طرحهای مرتعداری و در هر دو بالاتر از واحدهای سنتی است و روند آن از سنتی به
تعاونی حالتی فزاینده داشته است.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به وجود سه نوع نظام بهرهبرداری از مراتع در جامعه مورد مطالعه، و با توجه به روند و گرایش موجود در ارتباط با تبدیل طرحهای مرتع داری به واحدهای تعاونی از طریق تجمع آنها، سؤال اساسی ما این است که کدامیک از نظامهای بهرهبرداری از درجه کارآیی بالاتری برخوردار است؟مشارکت سازمانی، پایداری گروهی، سازگاری شغلی و رفاه اجتماعی در هر یک از نظامهای موجود چگونه است؟ چارچوب نظری واقعیات مورد مطالعه در این پژوهش را میتوان با دیدگاههای نظری بشرح زیر منطبق نمود: الف)تئوری رفتارگرائی اسکینری در قالب جامعهشناسی رفتاری 1 .
برای آزمون این رابطه مبتنی بر فرضیه(سازگاری شغلی در تعاونیهای مرتعداری بیشتر از طرحهای مرتعداری و در هر دوی آنها بیشتر از واحدهای سنتی بهرهبرداری از مراتع است)نیز عملیات آماری گستردهای انجام شده است و بر اساس نتایج بدست آمده، گر چه سازگاری شغلی در واحدهای بهرهبرداری تعاونی و طرحهای مرتع داری از واحدهای سنتی بیشتر است ولی با توجه به آمارههای حاصله این رابطه در سطح بالایی از معناداری قرار ندارد.
به عنوان مثال بررسی شاخص میزان درآمد و مقایسه آن، در سه نظام نشان میدهد که در مجموع اکثریت اعضاء مورد مطالعه درآمد خود را کمتر از هزینه ذکر نمودهاند بطوریکه 7/77 درصد اعضاء طرحهای مرتع داری، نزدیک به 68 درصد اعضاء واحدهای بهرهبرداری سنتی و نیز نزدیک به 67 درصد اعضاء تعاونیها در چنین وضعیتی قرار داشتهاند و در همین مورد ارقام زیر امکانات رفاهی مربوط به شاخص رفاه اجتماعی نشان میدهد که در ارتباط با استفاده از امکانات مادی نظیر اثاثیه و وسایل زندگی نوعی یکسانی بین اعضاء سه نظام مشاهده میگردد."