چکیده:
هر جنایت بین‌المللی، قربانیانی، اغلب به تعداد زیاد، به همراه دارد. ممکن است از این قربانیان خواسته شود که در دادگاه درباره آنچه که اتفاق افتاده است شهادت دهند، آنها (در این صورت) در جایگاه شهود قرار می‌گیرند. این مقاله نقشی را که قربانیان جنایات بین‌المللی در حال حاضر در دادرسی‌های بین‌المللی کیفری ایفا می‌کنند بررسی کرده و درباره حمایتی بحث می‌کند که حقوق بین‌الملل در حفظ حقوق این گروه از اشخاص که به‌طور ویژه آسیب‌پذیر هستند، به‌عمل می‌آورد. رویه قضایی دادگاههای بین‌المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق و برای رواندا ـ به ترتیب ـ و آیین‌نامه دادرسی و ادله‌ای که در دادرسی‌های دیوان بین‌المللی کیفری حاکم خواهد شد، مورد تأکید خاصی واقع شده است.
خلاصه ماشینی:
[16] یک نوع مصالحه در آیین‌نامه دادرسی و ادله دیوان (ماده 85) دیده می‌شود: « الف) واژه « قربانی» شامل هر شخص حقیقی می‌شود که متحمل خسارتی ناشی از ارتکاب جنایتی شده است که رسیدگی به آن در صلاحیت این دادگاه قرار دارد؛ ب) واژه قربانی همچنین می‌تواند شامل هر سازمان یا نهادی شود که به اموال، اماکن و اشیای آن مانند اموالی که وقف مذهب، آموزش، هنر، علوم یا احسان و خیرات شده، یک بنای تاریخی، بیمارستان یا برخی اماکن و اشیای دیگری که در جهات بشردوستانه مورد استفاده‌اند، خسارت مستقیمی وارد شده باشد».
جبران خسارت وارده با توجه به اینکه قربانیان جنایات جنگی، به‌طور سنتی، به مداخله دولتهای متبوع خود به‌منظور مذاکره احتمالی دریافت غرامت ارجاع شده‌اند، می‌توان این سؤال را از خود پرسید که آیا در حقوق بین‌الملل، مبنای حقوقی برای درخواست مستقیم پرداخت غرامت به قربانیان وجود دارد؟ در اینجا نیز اعلامیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به سال 1985 است که مفهوم حق _______________________________ American Bar Association, Proposed Rules of Evidence and Procedure for the ICC, Rule 63 (پیشنهادی که در فوریه 1999 هنگام بحث‌های کمیسیون مقدماتی دیوان بین‌المللی کیفری مطرح شد).
ماده 22 اساسنامه دادگاه بین‌المللی کیفری یوگسلاوی سابق پیش‌بینی می‌کند که آیین‌نامه دادرسی باید حمایت از شهود و قربانیان را، در صورت اقتضا با حفظ هویت آنها، تضمین کند.
[57] ماده 75 آیین‌نامه دادرسی دادگاه بین‌المللی کیفری یوگسلاوی سابق پیش‌بینی می‌کند که دادگاه می‌تواند به‌منظور حمایت از قربانیان و شهود، اقداماتی را در زمان اجرای شهادت با توسل به وسایل مناسب، بویژه با تجویز استفاده از یک تلویزیون مدار بسته یک‌طرفه، اتخاذ نماید.
(
, 
, 
)
