خلاصه ماشینی:
"هـ) از آنچه گذشت, معلوم شد که مناقشه فقیهان دوره های متأخر در عدد هیجده روز, با این بیان که اگر اسماء زودتر می پرسید: شاید پیامبر(ص) او را به غسل و نماز امر می کرد, مناقشه تمامی نیست; زیرا اگر نماز روزهای قبلی واجب بود, برآورنده شریعت و بیان کننده آن واجب بود قضای آن نمازها را در آنجا یا در غیر آنجا گوشزد کند, ولی تا آنجا که اینجانب بررسی کرده ام, حتی یک حدیث هم از پیامبر(ص) یا ائمه معصوم در مورد قضای نمازهای قبل از هیجده روز وجود ندارد و همین کافی است تا بگوییم نماز از بعد از گذشتن تعداد روزهای عادت تا هیجده روز جایز و بلکه مستحب است, ولی واجب نیست تا قضا بخواهد.
بله, تنها ذیل روایت چهارم که نقل شد, جمله (و نماز را ترک نکند; زیرا پیامبر(ص)فرمود: نماز ستون دین است) آمده بود که اتفاقا آن ذیل پس از سؤال از خون حیض است; یعنی مستحاضه پس از ده روز خون حیض باید اعمال استحاضه را انجام دهد و نمازش را بخواند, ولی در مورد زایمان کننده ای که خونش از ده روز گذشته است, هیچ زبان نهی از ترک نمازی وجود ندارد, بلکه همه نقل ها امر به نماز است که امر به نماز بدون نهی از ترک و بدون تهدید به عذاب اخروی با استحباب بیشتر سازگار است تا وجوب, به ویژه در این مورد که روایتهای هیجده روز, وجود دارد.
همین نپرسیدن نشان می دهد که در ذهن همه این بوده که تا وقتی خون جاری است, پاک شدن و انجام نماز معنایی ندارد و او هم خود را موظف به سؤال نمی دانست و اگر نماز در روزهای گذشته بر وی واجب شده بود, باید پیامبر(ص)یا همان وقت یا وقت دیگری وی را متوجه وجوب نمازهای قضا بکند که چنین چیزی در بین روایات یافت نشد."