چکیده:
یکی از مهمترین پیش زمینه های رشد سیاسی یک جامعه که ضامن حفظ وحدت وجودی ان - علیرغم تنوع و تکثر دیدگاه های موجود - است، گذار از فرایند تعارض منجر به منازعه به رقابت مبتنی بر وفاق می باشد.
شناخت پتانسیل های منازعه سیاسی و یافتن راهکارهایی در جهت دستیابی به رفتارهای رقابت آمیز منطبق با قانون و عرف، می تواند گام مهمی در جهت طی نمودن این فرایند باشد.
در این مقاله سعی بر آن است تا پتانسیل ها و زمینه های تبدیل رقابت به منازعه سیاسی در ایران مورد بررسی قرار گیرند.
خلاصه ماشینی:
"عوامل چندی در تکوین چهره مدرن این رقابتدخالت داشتهاند:آثار سوء ناشی از ظهور و حاکمیت رژیمهای خودکامه،اقتدارگرا وتمامیتخواه،ارتقای سطح آگاهی عمومی متعاقب تودهای شدن آموزش،ظهور و گسترشفنآوری و شبکههای مدرن اطلاعاتی و ارتباطی،پیدایش گروههای واسطه،پیچیدهتر شدنحیات اجتماعی و عوامل دیگر،متفکران و سیاستمداران را به این نتیجه رساند که مدیریت اموراجتماعی و سیاسی از توان فرد و گروه خاص خارج بوده و لذا باید عرصه حکمروایی را برایحضور دیگر اصحاب نظر و قدرت گشود تا از طریق تضارب آراء و برخورد و نقد افکار درجریان یک رقابت سالم تصمیمات اتخاذ گردند.
24 در ایران امروز،فقدان سنتهای ریشهدار و تجربههای نهچندان دیرپای مردمسالاری،ذهنیتتاریخی قانونگریز،باورهای دگماتیک،مطلقانگار و خود حقیقتپندار و در واقع،توسعهنایافتگی فرهنگی و شخصیتی و بدکار کردی نظام تربیتی و آموزشی کشور باعث شده است کهرفتار افراد و گروهها تمایل زیادی به سمت رادیکالیسم بیابد و به رغم نهادینگی حقوقیقاعدههای رقابت سیاسی،شاهد عدم نهادینگی رفتار رقابتی باشیم؛به نحوی که اغلب زیستتضادآلودی را تجربه میکنیم و از آن جا که رفتارهای فوق به صورت فرهنگ با ویژگیهایاستحکام و استمرار درآمده است،در نتیجه پتانسیل منازعهآفرینی آن طولانی و عمیق خواهد بود.
در این مقاله،نگارنده از زاویه نظری و با تمرکز بر موضوع نسبت بین شکافهای اجتماعی وپتانسیلهای منازعه سیاسی،درصدد احصای بسترهای تبدیل رقابت به منازعه برآمده و به اینجمعبندی رسیده است که در کشور ما به دلیل ساختار سنی جمعیت،مقتضیات سامانزداییدورانگذار،وجود نابرابریهای اجتماعی،تعارض گفتمانهای مختلف فرهنگ سیاسی،اتمیزهبودن جامعه،فرهنگ رفتاری غیرروامدار،انباشتگی شکافهای اجتماعی و ساختار سیاسینظام بینالمللی و روندهای غالب جهانی نظیر جهانی شدن و انقلاب ارتباطات و اطلاعات،عدول از رقابت مسالمتآمیز و میل به تضاد و منازعه،از پتانسیل و زمینه مستعدی برخورداراست."