چکیده:
درخصوص نقش سیاست پولی در تثبیت اقتصادی بین مکاتب مختلف اقتصادی اتفاق نظر وجود ندارد. کلاسیک جدید با بهکارگیری انتظارات عقلایی نشان می دهد که فقط سیاست پولی پیش بینی نشده روی متغیر واقعی اقتصاد اثر دارد، درحالیکه کینزین جدید با استفاده از انتظارات عقلایی نشان می دهد که به موجب عدم تسویه بازار، سیاست پولی پیش بینی شده نیز روی متغیر واقعی اقتصاد اثر گذاراست. مقاله حاضر موضوع فوق را با استفاده از روش "میشکین" و بهکارگیری داده های فصلی سری زمانی تولید ناخالص داخلی واقعی، بدون نفت و نقدینگی برای دوره (1386:4- 1367:1) در اقتصاد ایران، آزمون می کند. علاوه بر آن، اثر شکست ساختاری و طول وقفه نیز مورد توجه قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که طول وقفه و لحاظ شکست ساختاری روی نتایج آزمون اثر دارد. با لحاظ شکست ساختاری، انتظارات عقلایی کلان (MRE) در سه وقفه، رد و در یازده و شانزده وقفه تایید شده، پول پیش بینی نشده در سه وقفه روی تغییر تولید واقعی بدون نفت، بی اثر و در هفت، یازده و شانزده وقفه با اهمیت تلقی می شود، درحالی که با نایده گرفتن شکست ساختاری نتایج فوق کاملا برعکس می شود.
There is no agreement among different economic schools about role of monetary policy in stabilization policy. New classic by means of rational expectations show that only unanticipated monetary policy influences upon real variables. How ever New keynsian by means of rational expectations shows that anticipated monetary policy influences real ariables too. The present article investigates above subject by using Mishkin method. We have used seasonally data on M2 as a monetary aggregate and real GDP excluding oil revenue variables for the period (1367:1- 1386:4). Further more effect of structural breaks and length of lag have been taken under consideration. Findings show that structural break and length of lag will influence on the results of test. With structural breaks، macro rational Expectations (MRE) in three lag is rejected and in eleven and sixteen lag are confirmed، and also unanticipated money in three lag doesn’t influence on the differences of real GDP excluding oil revenue and in seven، eleven and sixteen lag it was effective. While ignoring structural breaks، results are completely reversed.
خلاصه ماشینی:
با لحاظ شكست ساختاري، انتظارات عقلايي كلان (MRE) در سه وقفه، رد و در يازده و شانزده وقفه تأييد شده، پول پيشبيني نشده در سه وقفه روي تغيير توليد واقعي بدون نفت، بياثر و در هفت، يازده و شانزده وقفه با اهميت تلقي ميشود، درحالي كه با نايده گرفتن شكست ساختاري نتايج فوق كاملاً برعكس ميشود.
منظور از خنثايي، اين است كه سياست پولي پيشبيني شده روي متغيرهاي حقيقي اثر ندارد و تشكيل انتظارات عقلايي، يعني شركتكنندگان در بازار از همة اطلاعات موجود و مرتبط در پيشبينيهايشان استفاده ميكنند.
با توجه به اين موضوع، مقالة حاضر در قالب متدولوژي ميشكين، با استفاده از دادههاي فصلي متغيرهاي توليد ناخالص داخلي بدون نفت به قيمت ثابت 1376 با تفاضل مرتبة اول DYN، نقدينگي (M2) و شاخص قيمت هزينة زندگي CPI براي دورة زماني (1386-1367) در اقتصاد ايران، به آزمون تجربي اثرگذاري سياست پولي پيشبيني نشده روي فعاليت اقتصادي و آزمون گزارههاي تكي و فرضية مشترك MRE، پرداخته است.
جدول 1- مطالعات تجربي آزمون خنثايي پول، انتظارات عقلايي و MRE سال كشور و دوره بررسي محقق معيار تقاضا متغير وابسته وقفه روش E پول پيشبيني شده M پول U پول پيشبيني نشده N ساير توضيحات عقلايي بودن MRE 1372 ايران 1340- 1370 سالانه جلالي نائيني و شيوا پول توليد 3 بارو ميشكين U اثر منفي E معنيدار نيست.
5- نتيجهگيري در مقالة حاضر بررسي نقش سياست پولي در تثبيت اقتصادي از طريق آزمون تجربي اثرگذاري پول پيشبيني نشده روي فعاليت واقعي اقتصاد و گزارههاي (MRE)، يعني خنثايي و شكلگيري انتظارات عقلايي با استفاده از روش «ميشكين»، پيگيري شده است.