خلاصه ماشینی:
"بانک و اقتصاد بانک ملی ایران از سال 1307 فعالیت خود را در قالب یک بانک تجاری دولتی آغاز کرد و به تدریج،با کسب اجازه انتشار اسکناس و پذیرش مسوولیت نظارت بر حجم اعتبارات و عملیات سایر بانکها،تا سال 1339 انجام وظایف بانکداری مرکزی را نیز به عهده گرفت.
در این شرایط،دولت ملی دکتر مصدق که برای احقاق حقوق حقه ملت ایران و اعمال حاکمیت بر صنعت نفت در رویارویی مستقیم با انگلستان و تحریم اقتصادی و دشواریهای شدید ارزی بود،برای اداره امور و مقابله با شرایط وخیم اقتصادی،سیاست تنظیم بودجه متعادل،فروش اوراق قرضه به مردم،کاهش اعتبارات،کاهش مصرف و تشویق به پسانداز،تلاش در جهت احیای تولیدات داخلی و در نهایت،قطع وابستگی به درآمد نفت و ایجاد تعادل در تجارت بدون احتساب نفت را در پیش گرفت،لکن کودتای بیست و هشتم مردادماه 1332 تلاشهای استقلالطلبانه و سازنده ملت ایران را عقیم ساخت.
جدول شماره یک وضعیت شبکه بانکی کشور در سال 1339 (به تصویر صفحه مراجعه شود) به موازات گسترش سریع شبکه بانکی، حجم عملیات بانکها هم روبه افزایش نهاد و در نتیجه،شبکه بانکی نقش بسیار موثر و تعیینکنندهای را در ایجاد تحولات اقتصادی به عهده گرفت و به صورت یکی از ارکان اساسی اقتصاد ایران درآمد.
در چنین شرایطی،وجود سازمانی که فارغ از درگیریهای رقابتآمیز با بانکهای دیگر، وظایف یک بانک مرکزی-از قبیل انتشار اسکناس،انجام خدمات بانکی برای دولت، کمک به توسعه بازار پول،نظارت بر امور بانکها و کنترل اعتبارات و تنظیم حجم پول-را برعهده گیرد،ضرورت یافت،سازمانی که در امور تجاری فعالیت نداشته باشد و در چارچوب سیاستهای کلی و برنامههای اقتصادی کشور و باتوجه به هدفها و اولویتهای اقتصاد ملی،سیاستهای پولی و اعتباری و ارزی مناسبی را بهمنظور تجهیز منابع مالی و تسریع رشد اقتصادی و مقابله با نوسانات نامطلوب اتخاذ کند و نظارت لازم را در فعالیتهای بانکی کشور اعمال نماید."