چکیده:
کشور عراق در حال حاضر‘ یکی از دشوارترین مراحل تاریخ خود را پشت سر می گذارد‘ تجاوز به خاک ایران و هشت سال جنگ‘ تجاوز به کویت و شکست نظامی مطلق ‘ ورشکستگی اقتصادی ‘ حضور بیگانگان در کشور‘ زیرسؤال رفتن حاکمیت در شمال و جنوب‘ و بالاخره محدود شدن حاکمیت در امور اقتصادی‘ سیاسی‘ نظامی و تجاری‘ عواملی هستندکه عراق رادرآستانه سقوط قرار داده اند. در شرایط فعلی سوالی که به ذهن متبادر میشود‘ این است که این کشور تاکی می تواند به عنوان یک واحد متحد و مستقل به حیات خود ادامه دهد وبا توجه به سیاستهای ویرانگر اتخاذ شده‘ تصمیم گیرندگان آن تا چه زمانی می توانند در مقابل فشارهای برون سیستمی- محیط داخلی و بین المللی مقاومت نموده‘ و بقای سیستم سیاسی کشور را تضمین کنند. به تعبیر دیگر در رابطه با عراق دو سوال اساسی مطرح است که در درون هر یک از انها نیز پرسشهایی متعددی مطرح می شوند. د رجستجوی پاسخ به این سوالها‘ متغییرهای متعددی در سه سطح داخلی ‘ منطقه ای و بین المللی قابل بررسی هستند. گزینش متغییرها و وزنی که به آنها تعلق می گیرد‘ د رنتیجه گیری نهایی موثرخواهد شد. با درنظر گرفتن این امر‘ بدیهی است که سناریوهای قابل طرح هستند که بررسی آنها از حوصله این مقاله خارج است‘ لذا در این تحقیق‘ شقی که تحقق آن محتمل تر از شقوق دیگر به نظر می رسد‘ مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همانطور که عنوان شده‘ دو سوال کلی مطرح است که عبارتنداز: آینده کشور عراق و آینده نظام سیاسی د رداخل این کشور‘ به منظور رسیدن به پاسخ سوالها ‘ بحث خود را در دو قسمت پی می گیریم.
نویسنده : دکتر داریوش اخوان زنجانی ـ
خلاصه ماشینی:
"در روزهای آخر جنگ کویت، سیاست امریکا در راستای حمایت از مخالفین صدام جهت براندازی حکومت بغداد قرار گرفت، ولی در مارس 1991 بوش ناگهان سیاست خود را تغییر داد و مانع سرکوبی مخالفان توسط صدام نشد؛ (10) به عبارت دیگر، استفاده از اپوزیسیون داخلی برای سرنگون کردن دولت صدام حسین سیاست مطلوبی به نظر نمیرسید چرا که مسئله تجزیه عراق و در نتیجه آن برتری موقعیت ایران در سطح منطقه مطرح میشد.
کلینتون اعلام میکند که با سیاستهای بوش پیرامون لازم الاجرا بودن تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل موافق است؛وال گور، معاون رئیس جمهور در تاریخ 16 ژانویه 1993 اعلام کرد که«صدام و حکومت او مسئلهساز هستند» (15) به بیان دیگر، مشخص نشده است که ادامه تحریمها، برای ایجاد تحول اساسی در عراق است یا جهت ایجاد تحول در رفتار صدام حسین؟در 24 ژانویه 1993 وزیر دفاع امریکا، لزاسپن، اعلام میکند که رعایت تحریمها موجب برکنار شدن صدام حسین خواهد شد.
با عنایت به این نکته که در اوایل سال 1993 شرایط اقتصادی عراق در مجموع از روزهای بعد از پایان جنگ کویت بمراتب بهتر بوده است، این سؤال مطرح میشود که آیا استراتژی مذکور از کارآیی لازم برخوردار خواهد بود؟سخنگوی کاخ سفید، استفان اوپولوس، در فوریه 1993 اعلام میکند که علی رغم اقدامات مسالمتآمیز عراق، سیاست امریکا تغییر نخواهد کرد و تا زمانی که عراق قطعنامههای شورای امنیت را کاملا رعایت نکند، تحریمها ادامه خواهند داشت."