چکیده:
از دیرباز درباره چگونگی نزول قرآن،میان مفسران و قرآن پژوهان بحث و مناقشه بوده است. برخی آیات میگوید:قرآن در ماه رمضان، در شب قدر نازل شده است.از سوی دیگر تردیدی نیست که قرآن در مدت بیست و سه سال دوران رسالت پیامبر(ص)به تدریج فرو فرستاده شده است. میان این دو نگرش،در بدو امر ناهمگونی دیده میشود. از این رو پژوهش در این باره امری لازم به نظر میرسد، حال باید دید باور درست کدام است؟ جستار حاضر میکوشد دلایل هر دو نظریه را بررسی کرده و ثابت نماید قرآن فقط نزول تدریجی داشته است.
خلاصه ماشینی:
"نکته دیگر اینکه در واقع علامه طباطبایی در ذیل آیه مائده از راه حلی که پیشتر باور داشته تا تفاوت انزال و تنزیل را بپذیرد،عدول کرده است،زیرا انزال بر نزول دفعی دلالت داشته،استعمال شایع تنزیل،در تدریج است،نه این که معنای آن چنین باشد!41 حتی اگر قرائت«منزلها»در«قال الله انی منزلها»را بدون تشدید بپذیریم،هیچ کس این آیه:«هل یستطیع ربک أن ینزل علینا مائدةمن السماء»را بدون تشدید نخوانده،از این رو دانسته میشود تفاوتی میان انزال و تنزیل نبوده است.
65البته اگر معتقد باشیم تأویل به معنای مصلحت و حکمت هم هست،اما دیگر نمیتوان تأویل را«حقیقت فراتر از بینش بشر»دانست که عبارت است از:قرآنی که در لوح محفوظ است و دارای احکام،بیآنکه در دام الفاظ باشد و در ماه رمضان بر رسولخدا(ص)نازل شده،آن گاه پارهپاره و آیه آیه شده،گرچه پیامبر به همگی آن آشنا بود،از این رو گاه پیش از جبرئیل(ع)آیه را میخواند،که خدا او را نهی کرد (لاتحرک به لسانک)،بلکه درست آن است که بگوییم: کتاب مبین،قرآن موجود در دست ماست که به لفظ عربی ایجاد شده تا مردمان در آن تعقل و اندیشه کنند و مقصود از «ام الکتاب»آن است که تمامی دانشها از قرآن زاده شدهاند،66زیرا قرآن،کتاب جامع و دربر دارنده تمام آموزههای تورات و انجیل و دیگر کتب آسمانی است که در دسترس ماست و ما از آن بهره میگیریم."