خلاصه ماشینی:
"کتاب از شش فصل و چهار پیوست و کتابنامه و نمایه تشکیل شده است: فصل اول به «تعریف مهملات» اختصاص دارد که ضمن آن پس از «تمهید»، معانی مهمل، اتباع در عربی و در فارسی، شبه اتباع، تفکیکپذیری اتباع، تعریف مهمل، ترادف مهمل و مستعمل مطرح شده است.
در فصل سوم «غرض از اتباع و سبب پیدایش آنها» مورد بررسی قرار گرفته و ضمن آن به مباحث زیر پرداخته شده است: نظر علمای نحو، نظریه حشو، مقاصد اتباع.
اما «تضعیف» یک نوع از اتباع است در معنای مضاعف کردن و افزودن، نه ضعیف کردن و ناتوانی (که موضوع فصل چهارم است) شامل مباحث تعریف تضعیف، تضعیف اصوات، نام آواها، تضعیف اعمال و حرکات و انواع تضعیف (20 مورد).
در فصل پنجم به «طبقهبندی اتباع» پرداخته شده است که ضمن آن پس از ردهبندی کلی ساخت اتباع استعمالی، جای تابع و متبوع و ابدال آنها، انواع اتباع اهمالی، اتباع متوازن، اتباع متوازی، اتباع مطرف، و طبقهبندی اتباع مستعمل مورد بحث قرار گرفته است."