چکیده:
این مقاله به موضوع جنبش زنان بهعنوان جنبشی اجتماعی پرداخته و دیدگاههای کلاسیک
و مدرن جنبشهای اجتماعی را بیان کرده است. همچنین این پرسش اصلی مطرح شده است که
خواست تغییر و نارضایتی زنان ایران از وضع خویش، پیرامون چه محدودیتهایی شکل گرفته
است. نظریهپردازان جنبش اجتماعی درآغاز دهه90 بهفرایند کنش متقابل میان اعضای
درگیر درجنبش اجتماعی و «سازههای اجتماعی» توجه نشان دادند. ازدیدگاه آنها این
جنبشها بهجای تأکید براستراتژی، به بازسازی و تغییر هویت اجتماعی اعضای
خودتأکیددارند. بنابرتعاریف فمینیستی ازجنبش زنان، خواست تغییر درهمه زنانمشترک
است وبرای تغییر میتوان به خواستههای آشکار وخواستههای پنهان اشاره کرد.
گروههای زنان درگیر با مسائل زنان درایران عبارتند از: گروه زنان در حاشــیه قدرت،
گروه زنان دررسانههای جمعی، گروه زنان در سطح دانشگاهی وگروه زنان در سطح عامه.
طرفداری نمایشی از زنان، کجفهمی از فمینیسم و طرفداری نادرست از زنان، نبود زبان
مشترک و تعامل پویا میان فعالان سازمانهای غیردولتی مدرن و تشکلهای سنتی زنان،
چالشهای پیشروی جنبش زنان در ایران را تشکیل میدهند.
خلاصه ماشینی:
"گرچه این بحث به میان اندیشمندان داخلی نیز کشیده شده است اما به نظر میرسد چالش اصلی در میان طرفداران وجود جنبـش زنان یا عدم آن در ایران به مسأله «سازماندهی حرکت زنان» برمیگردد.
از اینرو پرسش اصلی این است که نارضایتی زنان ایران از وضعیت خویش پیرامون چه محدودیتهایی شکل گرفته است و دیگر اینکه سازمانهای درگیر با گروههای زنان که در جهت ارتقای زنان و هویتبخشی به آنان فعالیت میکنند، کدامند؟ مفهوم جـنبش اجتماعی در جامعهشــناسی، دچار تحولی اســاسی شــده است.
یعنی برای ارزیابی سازمانهای زنان که در عصر حاضر در میان همه جوامع در حال توسعه، گسترده شدهاند، باید پرسید آیا این سازمانها بیشتر در جهت رفع نیازهای عملی زنان (انجام بهتر نقشهای سنتی) عمل میکنند یا رفع نیازهای عملی، مقدمهای است در جهت رفع نیازهای استراتژیک جنسیت (رفع تبعیضهای جنسیتی).
روش مطالعه با تحلیل ثانویه تحقیقات و گزارشهای موجود درباره مسائل زنان ایران، دو ویژگی اصلی جنبشهای اجتماعی زنان یعنی خواست تغییر و سازماندهی جنبش در ایران مورد بررسی قرار گرفته و شواهدی ارائه میشود.
آیا شاخصهایی در ایران وجود دارد که نشان دهد زنان ایرانی حرکتی را برای تغییر وضع سنتی خود آغاز کردهاند؟ در این زمینه میتوان به دو دسته خواستهای آشکار و خواستهای پنهان برای تغییر اشاره کرد.
زنان ایران در گروههای گوناگون (دانشگاه، رسانه و …)، ضمن رقابت با یکدیگر، حول محوری مشترک توافق نظر دارند و خواستهای آشکار و پنهان جنبش زنان را در مواردی همچون تعدیل حق مطلق مردانه طلاق، محاسبه اجرتالمثل، تعویق سن ازدواج، کاهش نرخ باروری و افزایش تعداد دختران دانشجو میتوان مشاهـده کرد."