چکیده:
هدف از این مقاله همچنانکه از نام آن پیداست،بررسی اجمالی اشتباه در خود موضوع عقد است که در ابتدا شامل تعریف اشتباه و تفاوت آن با واژههای مشابه و تعریف موضوع مورد معامله و نظریات مختلفی که در رابطه با آن وجود دارد و همچنین شامل مبنای اشتباه در موضوع مورد معامله میباشد و نیز سعی شده اشتباه در اوصاف جوهری و اشتباه در وصف که مشتمل بر وصف کیفی و وصف کمی است،در حد گنجایش این مقاله مورد بررسی قرار گیرد.در نهایت بررسی نظر عدم نفوذ و بطلان و نتیجهگیری میباشد.
خلاصه ماشینی:
"دکتر ناصر،کاتوزیان،قواعد عمومی قرار دادها،ج 1،صص 440-439 1-نظریه قصد مشترک متعاملین1 برطبق این نظریه که منطبق بر نظریه شخصی یا روانی در حقوق فرانسه است،وصف یا مجموعهای از اوصاف موضوع که در قصد مشترک جنبه اساسی دارد و معامله به خاطر آن واقع میشود خود موضوع مورد معامله را تشکیل میدهد و چنانچه در این اوصاف اشتباهی رخ میدهد،از عیوب اراده به شمار میرود بنابراین اگر کسی سکهای قدیمی را که طلاست،به قیمت گزاف و به عنوان عتیقه بخرد،در نظر طرفین صفت«قدیمی بودن»چیزی است که محرک اصلی مبادله شده و در برابر آن پول پرداخت میگردد و لذا اگر در این صفت اشتباهی رخ دهد،اشتباه«در خود موضوع معامله»است و برعکس صفت«طلا بودن»از اوصاف فرعی است که در برابر قیمت اصلی به حساب نیامده است،ولی هرگاه سکه طلای جدیدی که به عنوان زیور فروخته میشود از آن جنس نباشد،چون در این معامله وصف «طلا بودن»اساسی است باید گفت اشتباه در«خود موضوع مورد معامله»واقع شده است.
ص 250-میرزا حسین،نائینی،همان منبع،ج 1 ص 395 در نتیجه در فقه امامیه خود موضوع،مفهومی مختلط دارد،به عبارتی این خود نه مادی محض است که بگوییم تنها ذرات فیزیکی اجسام است که مورد معامله را تشکیل میدهد نه شخصی محض که بگوییم معنای خود موضوع و قلمرو اشتباه مؤثر همان است که طرفین به تنهایی آن را تعیین کنند و بدون اینکه ضوابط عرفی حاکم باشد."