چکیده:
مقاله حاضر با عنوان پرسشگری راهبرد هویت پایدار دینی در قرآن کریم به روش توصیفی-تحلیلی-استنباطی به بررسی پرسشگری،چگونگی و اهمیت آن در ایجاد هویت پایدار در قرآن کریم پرداخته و نشان داده است که هویت پایدار دینی به معنای دستیابی به تعریف منسجم دینی از خود و انتخاب آگاهانه و آزادانه ارزشها،باورها و هدفهای زندگی است.به این معنا که فرد بیابد کیست؟چه چیزهایی برای او ارزش به حساب میآیند و چه راههایی را برگزیده است که در زندگی پیگیری نماید.ایجاد کیفیتی از دینداری در انسان که معرف آگاهی،تعلق خاطر،غلیان احساسات و دلبستگیهای عاطفی،پایبندی،تقید و تعهد نسبت به مجموعهای از اعتقادات و اعمال دینی باشد،مستلزم پرورش روحیهء جستجوگری و پرسشگر دینی است.به گونهای که فرد قادر به کشف و طرح مسئله،فرضیهسازی،گردآوری اطلاعات،توانایی تجزیه و تحلیل یافتهها و نتیجهگیری شده و متناظر با آن به مجموعهای روشن و نظم یافته و پایدار از ارزشها و هدفها دست یافته و به آن ارزشها و هدفها و باورهایی که خود انتخاب کرده و به آن رسیده است متعهد شده و گذر نسبتا موفقی از"است"را به "باید"رقم بزند و از این طریق زندگی خود را ساماندهی و هدایت کند و دچار توقف، اغتشاش یا تعلیق در هویت دینی خویش نشود.برای این منظور"چیستی هویت پایدار دینی"،"پرسشگری و هویت دینی"،"چرایی و چگونگی پرسشگری"،"انواع پرسش" و جایگاه پرسشگری در نظام تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار کرفته است.
خلاصه ماشینی:
به گونهای که فرد قادر به کشف و طرح مسئله،فرضیهسازی،گردآوری اطلاعات،توانایی تجزیه و تحلیل یافتهها و نتیجهگیری شده و متناظر با آن به مجموعهای روشن و نظم یافته و پایدار از ارزشها و هدفها دست یافته و به آن ارزشها و هدفها و باورهایی که خود انتخاب کرده و به آن رسیده است متعهد شده و گذر نسبتا موفقی از"است"را به "باید"رقم بزند و از این طریق زندگی خود را ساماندهی و هدایت کند و دچار توقف، اغتشاش یا تعلیق در هویت دینی خویش نشود.
در عین حال که به ارزشها و اهداف مشخصی متعهد میشود و همواره عقاید، ارزشها و باورهایش را مورد وارسی قرار میدهد و آنها را ارتقا میبخشد و پس از عبور از دورهء جستجوگری و اکتشاف فعال به تعهدات روشنی میرسد و به ارزشها و اهدافی که خود آنها را برگزیده است،پایبند و متعهد میشود چنین فردی از راهی که در پیش گرفته آگاه است(برک2، 2001)و غالبا به آنچه میتواند و میخواهد در زندگی خویش انجام دهد،نگاه و احساسی روشن و مثبت دارد و نسبت به تجربیات جدید نیز گشودهتر بوده و پاسخهای قالبی را نمیپذیرد(پایینی و همکاران،1989 به نقل از آقاجانی،1381)،زیرا از طریق فرآیند اکتشاف فرد آنچه را به دست میآورد به بوته آزمایش میگذارد و از طریق فرایندهای عالی ذهن مثل توجه به چراها و روابط علی-معلولی و همبستگی،به دلالتها و پیامدهای هر نوع تفکر و عمل میپردازد.